On Sunday, July 3, 2016 3:53 AM, "16 tranmuoisau@gmail.com
[PhungSuXaHoi]" <PhungSuXaHoi@yahoogroups.com> wrote:
Nhìn lại nền Giáo dục VNCH : Sự tiếc nuối vô bờ bến
Giáo dục Việt Nam Cộng Hòa là nền giáo dục Việt Nam dưới chính thể Việt Nam Cộng
Hòa. Triết lý giáo dục của Việt Nam Cộng hòa là nhân bản, dân tộc, và khai phóng. Hiến pháp Việt Nam Cộng Hòa nhấn mạnh quyền tự do giáo dục,
và cho rằng “nền giáo dục cơ bản có tính cách cưỡng bách và miễn phí”, “nền
giáo dục đại học được tự trị”, và “những người có khả năngmà không có phương tiện sẽ được nâng đỡ để
theo đuổi học vấn”. Hệ thống giáo dục Việt Nam Cộng Hòa gồm tiểu học, trung học, và
đại học, cùng với một mạng lưới các cơ sở giáo dục công lập, dân
lập, và tư thục ở cả ba bậc học và hệ thống tổ chức quản
trị từ trung ương cho tới địa phương.
Phòng thí nghiệm ở Viện Pasteur Sài Gòn (Internet)
Tổng quan
Từ năm 1917, chính quyền thuộc địa Pháp ở Việt
Nam đã có một hệ thống giáo dục thống nhất cho cả ba miền Nam,
Trung, Bắc, và cả Lào cùng Campuchia. Hệ thống giáo dục thời
Pháp thuộc có ba bậc: tiểu học, trung học, và đại học. Chương trình
học là chương trình của Pháp, với một chút sửa đổi nhỏ áp dụng cho
các cơ sở giáo dục ở Việt Nam, dùng tiếng Pháp làm ngôn ngữ chính,
tiếng Việt chỉ là ngôn ngữ phụ. Sau khi Việt Nam tuyên bố độc
lập vào năm 1945, chương trình học của Việt Nam – còn gọi là
chương trình Hoàng Xuân Hãn (ban hành thời chính phủ Trần
Trọng Kim – được đem ra áp dụng ở miền Trung và miền
Bắc. Riêng ở miền Nam, vì có sự trở lại của người Pháp nên chương trình Pháp vẫn còn
tiếp tục cho đến giữa thập niên 1950. Đến thời Đệ Nhất Cộng Hòa thì
chương trình Việt mới được áp dụng ở miền Nam để thay thế cho
chương trình Pháp. Cũng từ đây, các nhà lãnh đạo giáo dục Việt Nam
mới có cơ hội đóng vai trò lãnh đạo thực sự của mình.
Một buổi lễ ở trường Petrus Ký ( trường Lê Hồng Phong ngày nay )
Ngay từ những ngày đầu hình thành nền Đệ Nhất Cộng Hòa, những người làm công tác giáo dục ở miền Nam đã xây dựng được nền
móng quan trọng cho nền giáo dục quốc gia, tìm ra câu trả lời cho
những vấn đề giáo dục cốt yếu. Những vấn đề đó là: triết lý giáo
dục, mục tiêu giáo dục, chương trình học, tài liệu giáo khoa và
phương tiện học tập, vai trò của nhà giáo, cơ sở vật chất và trang
thiết bị trường học, đánh giá kết quả học tập, và tổ chức quản trị.
Nhìn chung, người ta thấy mô hình giáo dục ở Miền Nam Việt Nam trong những năm 1970 có khuynh hướng xa dần ảnh hưởng của
Pháp vốn chú trọng đào tạo một số ít phần tử ưu tú trong xã hội và
có khuynh hướng thiên về lý thuyết, để chấp nhận mô hình giáo dục
Hoa Kỳ có tính cách đại chúng và thực tiễn. Năm học 1973-1974,
Việt Nam Cộng Hòa có một phần năm (20%) dân số là học sinh và sinh
viên đang đi học trong các cơ sở giáo dục. Con số này bao gồm 3.101.560 học sinh tiểu học, 1.091.779 học sinh trunghọc, và
101.454 sinh viên đại học; số người biết đọc biết viết ước tính khoảng 70% dân số. Đến năm
1975, tổng số sinh viên trong các viện đại học ở miền Nam là
khoảng 150.000 người (không tính các sinh viên theo học ở Học viện Hành Chính Quốc Gia và ở các trường đại học cộng đồng).
Cảnh giờ rước học sinh tan trường.
Mặc dù tồn tại chỉ trong 20 năm (từ 1955 đến 1975), bị ảnh hưởng
nặng nề bởi chiến tranh vànhững bất ổn chính trị thường xảy
ra, phần thì ngân sách eo hẹp do phần lớn ngân sách quốc gia phải
dành cho quốc phòng và nội vụ (trên 40% ngân sách quốc gia dành cho
quốc phòng, khoảng 13% cho nội vụ, chỉ khoảng 7-7,5% cho giáo
dục), nền giáo dục Việt Nam Cộng Hòa đã phát triển vượt bậc, đáp ứng
được nhu cầu gia tăng nhanh chóng của người dân, đào tạo được một
lớp người có học vấn và có khả năng chuyên môn đóng góp vào việc
xây dựng quốc gia và tạo được sự nghiệp vững chắc ngay cả ở các
quốc gia phát triển. Kết quả này có được là nhờ các nhà giáo cóý thức rõ ràng về sứ
mạng giáo dục, có ý thức trách nhiệm và lương tâm nghề nghiệp, đã
sống cuộc sống khiêm nhường để đóng góp trọn vẹn cho nghề nghiệp,
nhờ nhiều bậc phụ huynh đã đóng góp công sức cho việc xây dựng nền
giáo dục quốc gia, và nhờ những nhà lãnh đạo giáo dục đã có những ý
tưởng, sáng kiến, và nỗ lực mang lại sự tiến bộ cho nền giáo dục ở
Miền Nam Việt Nam.
Thầy cô giáo ( Giáo sư ) thời VNCH
Triết lý giáo dục
Năm 1958, dưới thời Bộ trưởng Bộ Quốc gia Giáo dục Trần Hựu Thế, Việt Nam Cộng Hòa nhóm họp Đại hội Giáo dục Quốc gia (lần I)
tại Sài Gòn. Đại hội này quy tụ nhiều phụ huynh học sinh, thân hào
nhân sĩ, học giả, đại diện của quân đội, chính quyền và các tổ chức
quần chúng, đại diện ngành văn hóa và giáo dục các cấp từ tiểu
họcđến đại học, từ phổ thông đến kỹ thuật… Ba nguyên tắc “nhân bản” (humanistic), “dân tộc” (nationalistic), và “khai phóng” được chính thức hóa ởhội nghị này. Đây là những nguyên tắc làm
nền tảng cho triết lý giáo dục của Việt Nam Cộng Hòa, được ghi cụ
thể trong tài liệu Những nguyên tắc căn bản do Bộ Quốc gia Giáo dục ấn hành năm 1959 và sau đó
trong Hiến Pháp Việt Nam Cộng Hòa (1967).
Khóa Hội Thảo Cải Tổ Chương Trình Sư Phạm.
1. Giáo dục Việt Nam Cộng Hòa là giáo dục nhân bản.
Triết lý nhân bản chủ trương con người có địa vị quan trọng trong
thế gian này; lấy con người làm gốc, lấy cuộc sống của con người trong cuộc đời này làm căn bản; xem con
người như một cứu cánh chứ không phải như một phương tiện hay công
cụ phục vụ cho mục tiêu của bất cứ cá nhân, đảng phái, hay tổ chức
nào khác. Triết lý nhân bản chấp nhận có sự khác biệt giữa cáccá nhân,
nhưng không chấp nhận việc sử dụng sự khác biệt đó để đánh giá
conngười, và không chấp nhận sự kỳ thị hay phân biệt giàu nghèo,
địa phương, tôngiáo, chủng tộc… Với triết lý nhân bản, mọi người có giá trị như nhau và đều có quyền được hưởng những cơ
hội đồng đều về giáo dục.
2. Giáo dục Việt Nam Cộng Hòa là giáo dục dân tộc.
Giáo dục tôn trọng giá trị truyền thống của dân tộc trong mọi sinh
hoạt liên hệ tới gia đình, nghề nghiệp, và quốc gia. Giáo dục phải
bảo tồn và phát huy được những tinh hoa hay những truyền thốngtốt
đẹp của văn hóa dân tộc. Dân tộc tính trong văn hóa cần phải được
các thếhệ biết đến, bảo tồn và phát huy, để không bị mất đi hay tan
biến trong nhữngnền văn hóa khác.
Sinh viên đại học Dược Khoa Sài Gòn gói bánh chưng để đem giúp đồng
bào miền Trung bị bão lụt năm Thìn 1964.
3. Giáo dục Việt Nam Cộng Hòa là giáo dục khai phóng.
Tinh thần dân tộc không nhất thiết phải bảo thủ, không nhất thiết
phải đóng cửa. Ngược lại, giáo dục phải mở rộng, tiếpnhận những
kiến thức khoa học kỹ thuật tân tiến trên thế giới, tiếp nhận
tinhthần dân chủ, phát triển xã hội, giá trị văn hóa nhân loại để
góp phần vào việchiện đại hóa quốc gia và xã hội, làm cho xã hội
tiến bộ tiếp cận với văn minhthế giới.
Từ những nguyên tắc căn bản ở trên, chính quyền Việt Nam Cộng
Hòa đề ra những mục tiêu chính sau đây cho nền giáo
dục của mình. Những mục tiêu này được đề ra là để nhằm trả lời cho
câu hỏi: Sau khi nhận được sự giáo dục, những người đi học sẽ trở
nên người như thế nào đối với cá nhân mình, đối với gia đình, quốc
gia, xã hội, và nhân loại.
Mục tiêu giáo dục thời VNCH:
Bích chương của Bộ Y Tế VNCH
1. Phát triển toàn diện mỗi cá nhân.
Trong tinh thần tôn trọng nhân cách và giá trị của cá nhân học
sinh, giáo dục hướng vào việc phát triển toàn diện mỗi cá nhân theo
bản tính tự nhiên của mỗi người và theo những quy luật phát triển
tự nhiên cả về thể chất lẫn tâm lý. Nhân cách và khả năng riêng của
học sinh được lưu ý đúng mức. Cung cấp cho học sinh đầy đủ thông
tin và dữ kiện để học sinh phán đoán, lựa chọn; không che giấu
thông tin hay chỉ cung cấp những thông tin chọn lọc thiếu trung
thực theo một chủ trương, hướng đi định sẵn nào.
Thanh nữ VNCH
2. Phát triển tinh thần quốc gia ở mỗi học sinh.
Điều này thực hiện bằng cách: giúp học sinh hiểu biết hoàn cảnh xã
hội, môi trường sống, và lối sống của người dân; giúp học sinh hiểu
biết lịch sử nước nhà, yêu thương xứ sở mình, ca ngợi tinh thần
đoàn kết,tranh đấu của người dân trong việc chống ngoại xâm bảo vệ
tổ quốc; giúp học sinh học tiếng Việt và sử dụng tiếng Việt
một cách có hiệu quả; giúp học sinh nhận biết nét đẹp của quê hương
xứ sở, những tài nguyên phong phú của quốc gia, những phẩm hạnh
truyền thống của dân tộc; giúp học sinh bảo tồn những truyền thống
tốt đẹp, những phong tục giá trị của quốc gia; giúp học sinh có
tinh thần tự tin, tự lực, và tự lập.
Người dân miền Nam biểu tình phản đối Trung Quốc đánh chiếm Hoàng
Sa, năm 1974
3. Phát triển tinh thần dân chủ và tinh thần khoa học.
Điều này thực hiện bằng cách: giúp học sinh tổ chức những nhóm làm
việc độc lập qua đó phát triển tinh thần cộng đồng và ýthức
tập thể; giúp học sinh phát triển óc phán đoán với tinh thần trách
nhiệmvà kỷ luật; giúp phát triển tính tò mò và tinh thần khoa học;
giúp học sinh có khả năng tiếp nhận những giá trị văn hóa của nhân
loại.
Mặt tiền của Viện Đại Học Sài Gòn (Số 3 Công Trường
chiến sĩ)
Giáo dục tiểu học:
Một lớp tiểu học ở miền Nam vào năm 1961.
Bậc tiểu học thời Việt Nam Cộng hòa bao gồm năm lớp, từ lớp 1 đến
lớp 5 (thời Đệ Nhất Cộng Hòa gọi là lớp Năm đến lớp Nhất). Theo quy định của hiến pháp, giáo dục tiểu học là giáo
dục phổ cập (bắt buộc). Từ thời Đệ Nhất Cộng Hòa đã có luật
quy định trẻ em phải đi học ít nhất ba năm tiểu học. Mỗi năm học
sinh phải thi để lên lớp. Ai thi trượt phải học “đúp”, tức học lại
lớp đó. Các trường công lập đều hoàn toàn miễn phí, không thu học phí và
các khoản lệ phí khác.
Số liệu giáo dục bậc tiểu học[8] | ||
---|---|---|
Niên học | Số học sinh | Số lớp học |
1955 | 400.865 | 8.191 |
1957 | 717.198[9] | |
1960 | 1.230.000[9] | |
1963 | 1.450.679 | 30.123 |
1964 | 1.554.063[10] | |
1970 | 2.556.000 | 44.104 |
Học sinh tiểu học chỉ học một buổi, sáu ngày mỗi tuần. Theo quy định, một ngày được chia ra 2 ca học; ca học buổi sáng và
ca học buổi chiều. Vào đầu thập niên 1970, Việt Nam Cộng Hòa có 2,5 triệu học
sinh tiểu học, chiếm hơn 80% tổng số thiếu niên từ 6 đến 11 tuổi;
5.208 trường tiểu học(chưa kể các cơ sở ở Phú Bổn, Vĩnh
Long và Sa Đéc).
Học sinh lớp Nhất, lớp Nhì hồi xưa. ( Lớp Bốn lớp Năm bây giờ. )
Tất cả trẻ em từ 6 tuổi đều được nhận vào lớp Một để bắt đầu bậc
tiểu học. Phụ huynh có thể chọn lựa cho con em vào học miễn phí cho
hết bậc tiểu học trong các trường công lậphay tốn học phí (tùy
trường) tại các trường tiểu học tư thục. Lớp 1 (trước năm 1967 gọi là lớp Năm) cấp tiểu học mỗi tuần học 25 giờ, trong đó 9,5 giờ môn quốc văn; 2 giờ bổn phận công dân và đức dục (còn gọi là lớp Công dân giáo dục). Lớp 2 (trước năm 1967 gọi là lớp Tư), quốc văn giảm còn 8 tiếng nhưng thêm 2 giờ sử ký và địa lý. Lớp
3 trở lên thì ba môn quốc văn, công dân và sử địa chiếm 12-13 tiếng
mỗi tuần.
Giờ sinh hoạt của toàn trường thời bấy giờ.
Một năm học kéo dài chín tháng, nghỉ ba tháng hè. Trong năm học có
khoảng 10 ngày nghỉ lễ (thông thường vào những ngày áp Tết).
Thẻ căn cước học sinh trường Võ Trường Toản
Giáo dục trung học:
Các vị Giáo Sư trường Hồ Ngọc Cẩn
Tính đến đầu những năm 1970, Việt Nam Cộng Hòa có hơn 550.000 học
sinh trung học, tức hơn 20% tổngsố thanh thiếu niên ở lứa tuổi từ
12 đến 18; có 534 trường trung học (chưa kể các cơ sở ở Vĩnh Long
và Sa Đéc). Đến năm 1975 thì có khoảng 900.000 học sinh ởcác trường
trung học công lập. Các trường trung học công lập nổi tiếng thời đó
có Petrus Ký, Chu Văn An, Võ Trường Toản, Trưng Vương, Gia Long, Lê Quý Đôn (Sài Gòn) tiền thân là Trường Chasseloup Laubat,
Quốc Học (Huế), Trường Trung học Phan Chu Trinh (Đà Nẵng), Nguyễn
Đình Chiểu (Mỹ Tho), Phan Thanh Giản (Cần Thơ)… Các trường công lập đều hoàn toàn miễn phí, không thu học phí và
các khoản lệ phí khác.
Tên gọi năm lớp bậc tiểu học | |
---|---|
trước 1971 | sau 1971 |
lớp năm | lớp một |
lớp tư | lớp hai |
lớp ba | lớp ba |
lớp nhì | lớp tư |
lớp nhất | lớp năm |
Tên các lớp bậc trung học đệ nhất cấp | |
lớp đệ thất | lớp sáu |
lớp đệ lục | lớp bảy |
lớp đệ ngũ | lớp tám |
lớp đệ tứ | lớp chín |
Tên các lớp trung học đệ nhị cấp | |
lớp đệ tam | lớp mười |
lớp đệ nhị | lớp 11 |
lớp đệ nhất | lớp 12 |
Một lớp thử nghiệm hoá chất tại trường Petrus Ký
Bài sưu khảo có nhiều hình ảnh xưa đính kèm, nên khá dài cho khuôn
khổ email,
xin vui lòng theo dõi tiếp trong blog 16.
Hình ảnh và bài đọc do nhóm Paltalk tổng hợp từ Nam California, Hoa Kỳ.
__._,_.___
Posted by: Truong Vu <vuhtruong@yahoo.com>
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen