MH 17 : Chuyên gia quốc tế đổ về Ukraina điều tra về vụ bắn rơi máy bay

Các nhân viên tổ chức OSCE đến quan sát các mảnh vỡ của máy bay Malaysia Airlines

REUTERS /Maxim Zmeyev

Mai Vân

Các nhân viên điều tra và quan sát viên quốc tế tiếp tục đến Ukraina vào hôm nay, 19/07/2014, với hy vọng có thể đến tận nơi chiếc phi cơ của hãng Malaysia bị rơi. Vấn đề là bất chấp lời hứa tạo điều kiện thuận lợi đã được lực lượng thân Nga đang kiểm soát khu vực đưa ra, công việc làm của giới điều tra tại chỗ vẫn bị cản trở. Đặc biệt quan trọng là hai đoàn Malaysia và Hà Lan, nước có gần 200 công dân bị thiệt mạng trong vụ máy bay rơi.

Khoảng 60 chuyên gia của hãng hàng không Malaysia được chờ đợi ở Kiev vào hôm nay, trong lúc Hà Lan cũng cấp tốc cử Ngoại trưởng Frans Timmermans cùng với một êkíp điều tra đến nơi. Trả lời báo chí, Ngoại trưởng Hà Lan, vốn đã đến được nơi chiếc máy bay rơi, đã không loại trừ khả năng thương lượng với phe nổi dậy kiểm soát vùng. 

Lực lượng nổi dậy như vẫn không muốn để quốc tế dễ dàng đi lại trong khu vực. Vào sáng nay, theo hãng tin Pháp AFP, phía Chính quyền Ukraina đã thông báo sự kiện « nhóm tiếp xúc – tức là Nga, Ukraina và Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu OSCE, và phe nổi dậy đã đồng ý với nhau về việc thành lập một vùng an toàn chung quanh địa điểm máy bay rơi. 

Vùng an toàn này rộng 20 cây số vuông, được khoanh lại để Ukraina có thể thực việc nhân dạng nạn nhân, và trao trả thi hài họ cho người thân cũng đang đến Kiev. 

Tuy nhiên thông báo nói trên đã bị nhóm nổi dậy bác bỏ, cho là hai bên chưa đạt được thỏa thuận gì. 

Tại hiện trường, theo AFP, nhân viên cứu hộ tại chỗ đã cho cắm những cây cọc buộc vải trắng nơi có thi hài nạn nhân, trải rộng trên nhiều cây số vuông. 

Chính quyền Kiev sáng nay, 19/07, trong một thông báo chính thức tố cáo phe nổi dậy thân Nga là tìm cách « phi tang bằng chứng tội ác với sự giúp đỡ của Nga ». Kiev nêu bật chi tiết : « 38 thi hài nạn nhân được đưa đến nhà xác ở Donetsk – thành phố trong tay phe nổi dậy - để giảo nghiệm. Những chuyên gia tại đây nói với giọng Nga rõ rệt ».

Chính quyền Ukraina còn nói thêm là « thành phần khủng bố đang tìm phương tiện chuyên chở lớn để chuyển xác máy bay sang Nga ». 

Đối với Kiev, lực lượng nổi dậy thân Nga đã tranh thủ thời gian cho mục tiêu trên. Có lẽ vì thế mà trưa hôm qua, 18/06, gần 20 quan sát viên tổ chức OSCE đã đến địa điểm máy bay rơi, chỉ để quan sát, chứ không điều tra, như Tổ chức này nhấn mạnh. Tuy vậy, họ không được tự do đi lại như ý muốn. 

Thông tín viên RFI tại trụ sở OSCE ở Vienna cho biết thêm chi tiết : 

« Sau khi giữ một phút mặc niệm, và thương lượng sau đó trong suốt mấy tiếng đồng hồ, 57 quốc gia thành viên OSCE đã đồng ý được với nhau là trước mắt không chỉ ra thủ phạm, chỉ kêu gọi ngưng bắn và mở điều tra quốc tế. 

Tổ chức OSCE còn kêu gọi duy trì nguyên trạng tại nơi xẩy ra tai nạn. Tổ chức còn kêu gọi như một lời thỉnh cầu là các thành viên OSCE nên cưỡng lại ý định can thiệp. 

Ngay trưa hôm qua, một toán 17 quan sát viên của OSCE đã đến nơi máy bay rơi. OSCE nhấn mạnh họ chỉ quan sát, làm tai mắt cho cộng đồng quốc tế chứ không điều tra.  

Ông Thomas Greminger chủ trì cuộc họp tối qua, cho biết là họ không được đi lại như ý muốn để thực hiện công việc của mình. Họ đã phải trở lại Donetsk vì lý do an ninh, nhưng theo nhân vật này, các quan sát viên OSCE chắc chắn sẽ không bỏ cuộc, và sẽ trở lại nơi máy bay rơi. 

Khi đến nơi, các quan sát viên OSCE đã bị những người mang súng làm khó dễ. Một quan sát viên tại Donetsk còn kể lại rằng những người này không ở trong trạng thái bình thương, có nguời còn có vẻ say rượu. »