Song Chi.
Một xã hội thiếu vắng lòng tự trọng
Một cô gái trẻ mới ngoài 20 tuổi, đi du lịch bụi qua nhiều quốc gia, sau đó
viết sách kể lại những trải nghiệm của mình, kiếm được kha khá tiền nhuận bút.
Tiếc rằng khi cuốn sách ra đời, rất nhiều độc giả nhận ra sự vô lý, cường điệu,
dối trá của một số chi tiết. Chưa kể một số việc làm của cô gái tường thuật lại trong sách có thể bị xem như vi phạm pháp luật
của nước khác như đi lậu vé, lao động “chui”, nhập cảnh trái phép vào xứ
người…
Cô gái bị dư luận “ném đá”, nhiều người đòi tác giả và nhà xuất bản phải
thu hồi cuốn sách, trải lại tiền cho người mua, như một hình thức “xin lỗi” độc
giả. Nhưng rồi cuối cùng sự việc cũng qua đi, cuốn sách không bị thu hồi, tác
giả cũng chẳng bị gì, và không chừng vài năm sau, cô còn có thể viết thêm vài
cuốn sách khác. Cuộc sống ở VN vốn ngày nào cũng tràn ngập thông tin mới, nhiều
chuyện khác lớn hơn, nóng hơn nên mọi người chóng quên.
Một biên tập viên khá nổi của đài truyền hình quốc gia VTV, đã từng hai
lần, tại hai quốc gia khác nhau, bị bắt quả tang ăn cắp hàng trong siêu thị,
nhưng vẫn tiếp tục được làm việc, phụ trách một chương trình thuộc về lĩnh vực
văn hóa. Ai biết chuyện thì biết, mà có biết cũng chẳng làm gì được
nhau!
Một nghệ sĩ điện ảnh nổi tiếng một thời, do đầu tư làm phim bị thất bại,
thua lỗ dẫn đến phá sản, ngôi nhà đang ở bị ngân hàng thu hồi, liền lên báo kêu
gọi sự giúp đỡ của mọi người. Những phát ngôn của nhân vật chính, những sự thật
dần dần được tiết lộ xung quanh thông tin vỡ nợ và nhiều chi tiết khác đã khiến
dư luận từ sự thương cảm ban đầu chuyển sang những phản ứng trái chiều, thậm chí
phẫn nộ.
Câu chuyện đang lùm xùm làm nóng các trang báo lẫn các diễn đàn xã hội.
Nhưng chắc chắn, chỉ cần một thời gian ngắn nữa, mọi chuyện sẽ lại bị lấp dưới
hàng núi thông tin mới. Người nghệ sĩ dù có ê ẩm vì đã tự đánh mất hình ảnh của
chính mình trong lòng người hâm mộ, nhưng cũng đã đạt được điều mà mình mong
muốn khi công khai “cởi cả đời tư” (một cụm từ mới trên báo chí trong nước về
chuyện này). Đó là được tiếp tục ở lại trong ngôi nhà của mình thêm một thời
gian, nhận được sự giúp đỡ từ quần chúng.
Một ví dụ khác, thông tin về những biệt thự “khủng”, nhà đất, tài sản của
một ông nguyên Tổng Thanh tra Chính phủ mới đây khiến dư luận xôn xao. Bởi vì ai
cũng hiểu rằng với tiền lương của một quan chức, cho dù là Tổng Thanh tra Chính
phủ, cả đời cũng không thể có được những tài sản như thế, hơn nữa đây lại là
người giữ chức vụ thanh tra các vụ việc tham nhũng, từng có những phát biểu rất
hùng hồn về chống tham nhũng.
Nếu nhìn vào mức độ quan tâm của báo chí dư luận lúc thông tin vừa bị lộ
ra, cứ ngỡ như ông nguyên Tổng thanh tra Chính phủ sẽ bị Ban Nội chính Trung
ương cho điều tra ngay, từ khối tài sản đáng ngờ đến việc ông này ký bổ nhiệm
hàng chục người một cách bất thường trong thời gian ngắn trước khi về hưu… Nhưng
rồi vài ba bữa sau mọi chuyện lại chìm xuồng.
Nói cho ngay, nếu bây giờ mà truy ra thì quan to quan nhỏ ở nước này mấy ai
không tham nhũng, không có biệt thự “khủng”, tài sản “khủng” trong và ngoài
nước, biết bỏ tù bao nhiêu cho hết? Còn nói theo kiểu ông Chủ tịch Quốc hội
Nguyễn Sinh Hùng trước đây tại phiên chất vấn của Quốc hội sáng 12 tháng Sáu,
2010: “Hôm nay thấy sai một chút chỗ này xử lý, “cách chức đi, kỷ luật đi”,
ngày mai thấy sai chỗ kia, “cách chức đi, kỷ luật đi”, lấy ai mà làm việc các
đồng chí ?”
Từ sự dối trá, thiếu đi lòng tự trọng cho đến tình trạng tham nhũng trong
xã hội đã trở thành…phổ biến, bình thường. Khi bất cứ một sự việc, một cá nhân
cụ thể nào bị “lộ sáng”, dư luận chĩa mũi dùi, phẫn nộ, “ném đá”…tưng bừng,
nhưng chỉ vài bữa, mọi chuyện lại lắng xuống, nhường chỗ cho sự việc tiêu cực
khác lại vừa xảy ra.
Những cá nhân bị lôi ra mổ xẻ kia chỉ cần “nín thở chịu đựng” một chút, mặt
dày một chút là qua, ai còn nhớ nữa, trong một đất nước có quá nhiều điều tệ
hại? Lòng tự trọng, nỗi xấu hổ lâu dần trở thành của hiếm, cứ dày mặt mà sống để
đạt/giữ được điều mình muốn, nhìn quanh có ai tốt đẹp hơn ai?
…đến nỗi buồn người Việt “xấu xí” trong con mắt bè bạn nước
ngoài
Dường như lâu lắm rồi những thông tin về VN trên các cơ quan truyền thông
quốc tế, trong con mắt người nước ngoài chả mấy khi tốt đẹp, mà ngược lại. Về
phía nhà cầm quyền, thì chỉ thấy những “thành tích” tệ hại về điều hành kinh tế,
về nhân quyền, tình trạng đàn áp tôn giáo, đàn áp tự do ngôn luận, với số
blogger, nhà báo bị bắt vì bày tỏ quan điểm một cách ôn hòa chỉ thua TQ trong
khu vực Đông Á, hiện tượng công an sử dụng nhục hình khi điều tra xét hỏi dẫn
đến chết người trở thành phổ biến v.v…
Quan chức VN thì “nổi tiếng” nhũng nhiễu, đòi hối lộ khi làm ăn với các đối
tác nước ngoài. Mấy ngày nay báo chí Nhật, báo chí VN đang “nóng” nghi án một số
quan chức lãnh đạo ngành đường sắt VN nhận hối lộ 16 tỷ VN đồng, tức hơn 780,000
USD, từ Công ty tư vấn giao thông Nhật Bản (JTC) để họ được trúng thầu thực hiện
các dự án sử dụng nguồn vốn ODA của Nhật.
Đây không phải lần đầu tiên. Năm 2008 báo chí Nhật đã khui ra vụ công ty tư
vấn quốc tế Thái Bình Dương của Nhật (gọi tắt là PCI) đưa hối lộ 820,000 USD cho
nguyên Phó Giám đốc sở Giao thông Vận tải thành phố HCM, ông Huỳnh Ngọc Sỹ, để
thắng thầu dự án đại lộ Đông-Tây ở TP.HCM, từ vốn ODA. Vụ việc này bị VN “ngâm
tôm” suốt một thời gian dài, mãi cho tới khi phía Nhật tức giận, tuyên bố tạm
ngưng cấp vốn viện trợ, nhà cầm quyền VN mới đem ông Huỳnh Ngọc Sỹ ra
xử.
Còn trong vụ hối lộ các quan chức VN có liên quan đến việc in ấn tiền
polymer của công ty Securency, Úc, bị báo chí Úc khui ra từ năm 2009, với số
tiền lên đến 10 triệu USD, và nhân vật cao cấp nhất dính tới vụ việc là Thống
đốc Ngân hàng Nhà nước VN lúc đó là Lê Đức Thúy thì hoàn toàn chìm xuồng cho tới
nay.
Nhà cầm quyền thì như vậy, số đông quan chức thì như vậy, còn hình ảnh
người dân VN?
Cũng lại liên quan đến Nhật. Thông tin nóng hổi về việc một tiếp viên hàng
không Vietnam Airlines bị bắt tại Nhật cùng một số tiếp viên, cơ phó khác đang
bị điều tra vì vận chuyển, mua bán hàng hóa có nguồn gốc ăn cắp, làm người Việt
cảm thấy hết sức xấu hổ. Và đây cũng không phải là lần đầu tiên, đội ngũ tiếp
viên, kể cả phi công Vietnam Airlines bị dính vào những vụ buôn lậu, tiêu thụ
hàng ăn cắp tại Nhật.
Rồi nào câu chuyện về một số cửa hàng, siêu thị ở Nhật, Đài Loan, Thái Lan
có gắn bản thông báo bằng tiếng bản xứ và tiếng Việt để cảnh báo nạn ăn cắp vặt
của người Việt, bức tâm thư của một du học sinh Nhật về những điểm chưa hay
trong văn hóa Việt…chỉ là những ví dụ gần đây nhất.
Đối với dân Anh và một số quốc gia Đông Âu thì cộng đồng người Việt còn nổi
tiếng bởi nạn trồng “cỏ” tức cần sa, bị cảnh sát sở tại bắt nhiều vụ, hoặc vượt
biên trái phép, ở lậu trên xứ người…Với Hàn Quốc, Đài Loan là tình trạng cô dâu
Việt bằng mọi giá lấy chồng xứ họ, với Thái Lan, Cambodia lại là hình ảnh những
cô gái Việt, thậm chí cả trẻ em gái, chấp nhận bán phấn buôn hương ở xứ người
v.v…
Nên đừng trách vì sao đôi khi người Việt có cảm giác không muốn nhận mình
là người Việt khi đi ra nước ngoài. Tổng Giám mục Ngô Quang Kiệt từng phát biểu
ông cảm thấy nhục nhã khi cầm cái hộ chiếu VN, câu nói đã bị cắt ra khỏi ngữ
cảnh, bị chỉ trích dữ dội bởi báo chí VN lúc đó, trong khi ai cũng biết đây là
một sự thật và lẽ ra chúng ta phải nhìn vào đó để sửa đổi.
Nhưng có lẽ, cũng như những câu chuyện đáng buồn về việc thiếu lòng tự
trọng, nạn tham lam, tham nhũng ở trong nước, những sự việc đáng xấu hổ, làm xấu
hình ảnh VN trong mắt bè bạn quốc tế rồi cũng sẽ qua đi, sau vài ngày gợi lên đủ
trạng thái giận dữ, nhục nhã, buồn rầu trong chúng ta. Sẽ lại có thêm những
chuyện khác. Và mọi thứ cứ thế tiếp tục tồn tại.
Chỉ cần 40 năm, kể từ khi VN thống nhất dưới sự lãnh đạo toàn diện và tuyệt
đối của đảng cộng sản, đã quá đủ để biến đất nước này thành một quốc gia lạc hậu
thua xa lắc các nước láng giềng về mọi mặt và con người thì trở nên “xấu xí” như
vậy!
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen