Biển Đông : Trung Quốc lại bác bỏ vụ Philippines kiện ‘đường lưỡi bò’

Trọng Nghĩa

Bản đồ yêu sách lãnh hải tại biển Đông, trong đó có yêu sách của Trung Quốc mang tên gọi "đường lưỡi bò", hay hình chữ U.eia.doe.gov

Bắc Kinh vào hôm nay, 07/12/2014, đã khẳng định trở lại quan điểm của Trung Quốc : Không tham gia vụ kiện do Philippines khởi xướng, yêu cầu trọng tài quốc tế phán quyết về các đòi hỏi chủ quyền quá đáng của Trung Quốc tại Biển Đông, được « cụ thể hóa » trong tấm bản đồ 9 đường gián đoạn. Tuyên bố của Trung Quốc được đưa ra một tuần trước thời hạn 15/12/2014 mà Tòa án Trọng tài ấn định để Bắc Kinh trả lời các cáo buộc Manila nêu lên.

Theo hãng tin Pháp AFP, trong một bản tuyên bố lập trường dài, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên án ý đồ của Philippines trong vụ kiện : « Mục tiêu không phải như Philippines đã cho thấy, là để tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho các tranh chấp ở Biển Đông, mà là gây sức ép chính trị trên Trung Quốc ».

Lập trường của Bắc Kinh đã được tài liệu vừa công bố xác định trở lại như sau : « Chính phủ Trung Quốc đã nhắc lại rằng sẽ không bao giờ chấp nhận và tham gia vào thủ tục trọng tài này ». Đối với Trung Quốc, đó là một thủ tục « không thể chấp nhận được ».

Vào đầu năm 2013, chính quyền Manila đã nộp đơn yêu cầu Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (ITLOS) tại La Haye xem xét các tranh chấp chủ quyền giữa Philippines với Trung Quốc tại Biển Đông. Ngay khi ấy, Bắc Kinh đã từ chối tham gia vụ kiện, nhưng thủ tục xem xét khiếu nại của Manila vẫn được xúc tiến.

Tháng Ba vừa qua, Philippines chính thức gởi hồ sơ đến tòa án, trong đó nước này xác định theo đúng các quy định của Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), ký kết vào năm 1982 giữa hai nước, và khiếu nại về các « hoạt động bất hợp pháp » của Trung Quốc tại Biển Đông, « vi phạm chủ quyền và quyền hạn của Philippines ».

Bất chấp việc Bắc Kinh nhắc đi nhắc lại việc họ từ chối tham gia tiến trình tố tụng, Toà án Trọng tài đã yêu cầu Trung Quốc trả lời các luận chứng của Philippines trước ngày 15/12/2014.

Tuy nhiên, Bắc Kinh đã xác định là tuyên bố công bố hôm nay hoàn toàn không có nghĩa là Trung Quốc đã chấp nhận thẩm quyền của Tòa án Trọng tài, hay chấp nhận theo đuổi vụ kiện. Tài liệu này cũng không phải là một bản ghi nhớ về các lập luận phản biện của Bắc Kinh.

Trung Quốc còn khẳng định răng cả hai nước trước đây đã đồng ý giải quyết tranh chấp bằng đàm phán song phương, và « loại trừ mọi phương tiện khác ». Đối với Bắc Kinh, hồ sơ tranh chấp Biển Đông rõ ràng là « không thuộc thẩm quyền của Tòa án Trọng tài. »