Cầu nguyện tại thánh đường
Với
người Chăm Bani ở Việt Nam, tháng chay Ramadan là thời gian quan trọng
nhất, thiêng liêng và nhiều ý nghĩa. Các chức sắc và tín đồ tiến hành
các nghi lễ cầu nguyện đặc biệt ở thánh đường, tịnh chay và dành cho
nhau những gì tốt đẹp nhất. Trong tháng Ramadan, các tu sỹ phải tu ở
thánh đường, không được về nhà và chỉ được ăn những lễ vật dâng cúng.
Thật
trớ trêu thay, Hội đồng sư cả và chính quyền
Bình Thuận đã ra quyết định đóng cửa Thánh đường palei Bicam, huyện
Tánh Linh, Bình Thuận trong tháng Ramadan 2014 gây hoang mang và nhiều
bức xúc trong cộng đồng.
Thánh
đường bị đóng cửa trong tháng Ramadan là một hiện tượng bất thường chưa
từng xảy ra trong xã hội Chăm và điều này đã gây nên sự bức xúc dữ dội
trong dân chúng và làm xáo trộn nghiêm trọng đời sống tâm linh, tín
ngưỡng ở một làng quê người Chăm. Các chức sắc và tu sĩ không có nơi để
gặp gỡ và thực hiện các nghi lễ tôn giáo, họ buộc phải ở nhà tu niệm -
điều mà cấm kỵ trong
tháng Ramadan
dành cho các tu sĩ và chức sắc; từ đây những bức xúc và mâu thuẫn nội
bộ trong các chức sắc và tu sĩ ngày càng tăng. Còn các tín đồ, dân chúng
thì không biết mang các lễ vật dâng cúng đi đâu để thực hiện tín ngưỡng
và tâm nguyện của mình. Đời sống tâm linh, tín ngưỡng của làng quê bị
đảo lộn, một không khí nặng nề bao trùm lên từng ngôi nhà, những bức xúc
và tức giận nhanh chóng lan tỏa còn dư luận thì xôn xao với nhiều tin
đồn khác nhau.
Lễ tảo mộ tại nghĩa địa (Gahul)
2. Nguyên nhân
Tìm
hiểu nguyên nhân gây ra vụ việc xâm phạm nghiêm trọng đến những lễ nghi
tôn giáo của người Chăm Bani cũng như quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo
người dân nói trên, chúng tôi được biết nguyên nhân sâu xa của vụ việc
này là do Sư cả (Po Gru) ở Tánh Linh kiên quyết không đồng ý yêu cầu
việc di dời mồ mả người Chăm vào năm 2011 cho một dự án của chính quyền.
Vì theo luật tục và tín ngưỡng Chăm, mồ mả tổ tiên không được phép di
dời.
Sau
vụ việc này, nhà của Sư Cả Po Gru và một số ngôi nhà khác đã bị kẻ xấu
dã tâm ném đá, phá hoại vào ban đêm trong lúc bị cúp điện; nương rẫy
của những hộ dân không đồng ý di dời mồ mả cũng bị kẻ xấu tàn phá mùa
màng; con cái họ cũng bị gây khó khăn trong học hành; Chính quyền không
cho Sư Cả (Po Gru) làm lễ Gahul Biruw (nghĩa trang mới) cho bà con palei
Bicam như quy định mà mời người ngoài làm lễ tục, điều này đã gây bức
xúc dữ dội.
Đáng
nói là có 3 tu sĩ người Chăm vì quyền lợi trước mắt mà không giữ gìn
luật tục, đồng ý di dời mồ mả để nhận một khoản… một lợi ích khác từ
chính quyền. Cụ thể là nhóm Imam Thai, Imam Ninh, và Imam Thanh. Từ đó,
xung đột và mâu thuẫn trong nội bộ xảy ra và đỉnh điểm là vụ việc đánh
nhau trên nghĩa địa trong lúc di
dời mồ mả và đánh nhau đổ máu dẫn đến đóng cửa Thánh đường trong ngày
lễ hội (Suk Nagar palei Bicam).
Hội
đồng sư cả Bình Thuận được chính quyền thành lập nhiệm kỳ 1 từ năm
2012, trực thuộc sự quản lý của Sở Nội vụ Bình Thuận, thay vì giải quyết
mọi mâu thuẫn trên để đem lại sự đoàn kết và phát triển chung thì hội
đồng này lại hành xử như sau:
Không
cho Sư cả (Po Gru Palei Bicam) làm lễ tẩy rữa, tẩy uế (ngak That, ngak
Thaw Bah) theo lễ tục cho 3 tu sĩ Imam Thai, Imam Ninh, và Imam Thanh.
Po Gru bị phạt bắt làm “Ngak Thaw Bah” vì để xảy ra nhiều việc không tốt như đã nêu trên.
Trước
hành xử này, các chức sắc và tu sĩ đã phản ứng dữ dội. Họ cho rằng
nguyên nhân xảy ra các vụ việc không phải do sư cả Po Gru mà do những kẻ
xấu phá hoại. Sư cả Po Gru đã làm tốt chức trách của mình để bảo vệ
luật tục và giữ gìn bản sắc tôn giáo, văn hóa Chăm.
Lấy
lý do Sư cả Po
Gru không làm lễ “Ngak Thaw Bah” nên Hội đồng sư cả, Ban dân tộc và Sở
Nội vụ tỉnh đóng cửa Thánh đường palei Bicam trong tháng Ramadan 2014.
3. Ý kiến của người dân
Xoay
quanh vụ việc đóng cửa Thánh đường palei Bicam trong tháng Ramadan
2014, nhiều ý kiến đã nói lên những bức xúc dồn nén lâu nay của người
Chăm bản địa vốn đã chịu nhiều tổn thương.
Andy Kiều đã có bài viết Dân oan: Thánh đường Chăm Bani bị niêm phong trong mùa Ramawan. Tác giả nói: “Vấn
đề ở đây, tôi không nói ai đúng ai sai. Sai hay đúng là do cá nhân tự
phán xét. Thiết thực ở đây, tôi chỉ mong thánh đường Chăm Bani không thể
đóng cửa trong mùa Ramawan, vì bất cứ một lý do nào.” Và “Rất
mong, những người am hiểu về tôn giáo, những trí thức, bạn trẻ... hãy
cùng nhau nới rộng vòng tay thân yêu của mình, tìm
giải pháp đích thực, để thánh đường mở cửa hoạt động trở lại. Nếu
chuyện này kéo dài, sẽ còn có những hậu quả khó có thể lường trước được.
Ja Karo (độc giả trang thông tin champaka.info có bài viết: Từ Giáo hội Phật giáo Việt Nam đến Hội đồng chức sắc Chăm đã
cho rằng Chính quyền can thiệp quá sâu và dùng Hội đồng sư cả như một
bàn tay quyền lực để chia rẽ và phá hoại tôn giáo Chăm như họ đã từng
làm với giáo hội phật
giáo Việt Nam
thống nhất. Tác giả cũng tha thiết kêu gọi “Người
Chăm trong và ngoài nước hãy cùng nhau hướng về một palei Bicam (Bình
Thuận) thân yêu, nhằm chia sẽ thông tin, giúp đỡ cộng đồng đang gặp khó
khăn. Tìm cách giải quyết vụ việc để mùa Ramadan năm nay palei Bicam
được mở cửa Thánh đường đón ông bà tổ tiên.”
Một
số người dân (xin giấu tên) cho rằng: chính quyền và những người làm dự
án đã trả thù môt cách hèn mọn với Sư cả Po Gru nhưng họ không biết
rằng họ đã làm tổn thương, gây tức giận cho người hồi giáo Cham Bani và
trong cộng đồng người Chăm cũng như
…Chính
quyền muốn thay thế những người sẵn sàng đấu tranh để bảo tồn văn hóa
và luật tục Chăm như sư cả Po Gru palei Bicam bằng những người “tay sai”
để dễ dàng đồng hóa người Chăm, xóa đi tín ngưỡng luật tục người Chăm
từ bao đời với lý do là luật tục Chăm cổ hũ và lạc hậu.
…Môt
việc làm thất nhân thất đức; Trời sẽ không dung, Đất sẽ không tha khi
đóng cửa Thánh đường palei Bicam trong mùa Ramadan. Người Chăm bây giờ
bé nhỏ quá, lại bị chèn ép, bắt nạt, đe dọa đủ điều. Chính quyền trong
nước đã làm vậy rồi thì chỉ có cách kêu gọi cộng đồng Hồi giáo trong
khu vực và thế giới can thiệp.
Hồi giáo Chăm
Bani dâng vật
cúng
Tác
giả bài viết này thật sự mong muốn mọi mâu thuẫn và xung đột được giải
quyết một cách thấu tình đạt lý trên cơ sở hòa bình và tôn trọng lẫn
nhau, đảm bảo luật tục và luật pháp để người Chăm Bani ở Tánh Linh –
Bình Thuận được mở cửa lại Thánh đường trong tháng Ramadan này để đón
ông bà, tổ tiên.
13/7/2014
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen