Hùng Tâm/Người Việt - Tương lai Trung Quốc
Thứ Năm, ngày 30 tháng 1 năm 2014
Hùng Tâm/Người Việt -
Hãy
quẳng gánh lo (cho quốc tế vô sản) mà nghĩ cho (quê hương)
mình.
Trung Quốc đang là mối quan tâm của thế giới.
Thế giới đó có các doanh gia và chiến lược gia Hoa Kỳ khi họ nghĩ đến quyền và
lợi của nước Mỹ. Thế giới đó có các nước Á Châu, từ Ấn Ðộ Dương qua Thái Bình
Dương, từ Ấn Ðộ tới các nước Ðông Nam Á và Nhật Bản. Thế giới đó cũng có Việt
Nam và hơn 90 triệu người ở trong và ngoài nước. Cho một số tất niên trước thềm
năm mới, “Hồ Sơ Người-Việt” xin vén mở tương lai về Trung Quốc - hoàn toàn dựa
trên những dữ kiện của thực tế.
Thực tế
về Trung Quốc
Trung Quốc có một lãnh thổ bát ngát bằng diện
tích của nước Mỹ, là 10 triệu cây số vuông.
Nhưng Trung Quốc có một lãnh thổ nghèo, rất
thiếu hai phương tiện sinh sống căn bản cho con người là đất canh tác và nước
ngọt. Diện tích khả canh, có thể canh tác được, của Trung Quốc chỉ bằng một phần
ba của trung bình toàn cầu. Nếu tính theo đầu người của xứ này thì lượng nước
ngọt, từ sông hồ đến giếng sâu và cả nước mưa, thuộc loại thấp nhất Á Châu, và Á
Châu thiếu nước nhất trong các lục địa của thế giới.
Lãnh thổ của Trung Quốc lại có những khác biệt
chết người. Ðó là một vòng bao lơn hiểm trở khắc nghiệt vây quanh và nhìn xuống
vùng đất tương đối phì nhiêu hơn ở phía Ðông, gần duyên hải. Xưa nay, biển người
từ bao lơn ba phía đổ xuống vùng Trung Nguyên đã làm nên lịch sử hợp tan của
Trung Quốc. Nếu biết nhìn vào địa dư người ta cũng có thể hiểu ra một phần của
lịch sử.
Với thực tế ngàn đời ấy, lần đầu tiên trong
lịch sử, Trung Quốc đã có hơn 30 năm tăng trưởng từ 1979 đến 2009, trung bình là
tăng 10% một năm. Từ một quốc gia có hơn một tỷ 300 triệu người, đà gia tăng ấy
quả nhiên là đáng kể. Những người lãnh đạo Trung Quốc và giới kinh doanh làm ăn
tại đây đều ngợi ca rằng đấy là sự kỳ diệu, một phép lạ kinh tế.
Nhưng sự thật thì Trung Quốc vẫn là một nước
cực nghèo. Hãy nói về cái nghèo đó.
Cả thế giới cứ nói đến các đại gia mới nổi của
Trung Quốc, thành phần tỷ phú đang làm loại sản phẩm xa xỉ đắt tiền tăng giá lên
trời. Nhưng theo thống kê của nhà nước Bắc Kinh, chỉ có 60 triệu người là có lợi
tức đồng niên nhiều hơn hai vạn đô la. Sáu mươi triệu người thì đông thật, nhưng
là thiểu số hơn 4% giữa một tỷ 350 triệu người.
Lợi tức trung bình của dân Mỹ là 53 ngàn đô la
và của dân Tầu là 10 ngàn hai trăm đô la. Con số trung bình ấy che giấu nhiều
chuyện khác: khoảng 600 triệu người không kiếm ra hai đồng một ngày để sống. Có
400 triệu người khá giả gấp đôi vì kiếm được từ hai đến bốn đô la một ngày. Vị
chi, có một tỷ người Tầu chưa đạt mức lợi tức bần cùng là bốn Mỹ kim một
ngày!
“Hồ Sơ Người Việt” cứ nói đến lời ngợi ca của
doanh gia Mỹ về triển vọng kinh tế Trung Quốc. Ăn cây nào họ rào cây nấy. Nhưng
sự thật thì kinh tế Trung Quốc làm giàu cho các tổ hợp như Wall Mart, Home Depot
hay Carrefour của Pháp. Và cả một khu vực duyên hải lại gắn bó và gần gũi với
Wall Mart hay Apple hơn là với các tỉnh khác ở bên trong. Nghĩa là kinh tế Trung
Quốc lệ thuộc vào giới tiêu thụ ở bên ngoài, trong các nước giàu có tại Hoa Kỳ
hay Âu Châu.
Nếu giới tiêu thụ đó từ chối thì hàng hóa “Made
in China” dù có rẻ mạt vẫn vượt khỏi sức mua của đa số người dân Hoa lục. Bài
toán của lãnh đạo Bắc Kinh là nâng sức mua đó, nhưng họ không có giải pháp kỳ
diệu!
Từ kinh tế mà nhìn ngược về lịch sử, người ta
thấy rằng trong quá khứ, Trung Quốc đã từng có những bước nhảy vọt và thời nguy
nàn. Sau giai đoạn mộng mị của Mao Trạch Ðông, nếu xứ này có vọt lên trong ba
thập niên thì cũng sẽ có lúc tuột xích, nhất là khi lãnh đạo không tìm ra cái
phép thần thông để giải quyết tình trạng nghèo khốn và khác biệt ở bên
trong.
Ra khỏi
lãnh vực kinh tế, nhiều người lạc quan cũng nói đến một tương lai khác, là khi
Trung Quốc có thể dân chủ hóa và tiến tới thể chế liên bang. Ðây là chuyện mộng
mị khác.
Ða
số người dân Trung Quốc rất hài lòng với hiện tại. Họ hãnh diện về sự lãnh đạo
của đảng Cộng sản Trung Quốc và chưa từng say đắm nguyên tắc dân chủ. Những
người có trí nhớ sâu xa nhất, lên tới trăm năm về trước, thì còn e sợ dân chủ
như đã thấy dưới thời Cộng Hòa của Trung Hoa Dân Quốc. Họ coi đó là mầm đại loạn
và nội chiến.
Trong cái DNA của họ chưa hề có tế bào dân
chủ.
Quốc gia rộng lớn này đang trở về trạng thái
cũ, chẳng có gì là phép lạ. Và nếu trạng thái cũ có là nội loạn thì cũng chỉ là
truyền thống.
Cận cảnh của Trung Quốc
Nói về những chuyện xa xôi, lớn lao hay mơ hồ
như kinh tế xã hội của trăm năm thì nhiều người khó mường tượng ra thực tế trước
mắt, nhìn trong cận cảnh.
Thực tế trước mắt là các doanh nghiệp quốc tế
đều đang nhìn lại Trung Quốc, và nhìn qua xứ khác trước khi xứ này có loạn. Có
ba lý do đều chính đáng cho sự chuyển hướng ấy.
Thứ nhất là sau hai chục năm mở cửa đón nhận
các tổ hợp quốc tế đầu tư vào trong nước, doanh nghiệp nhà nước của Trung Quốc
đã học được một số bí quyết làm ăn và với quyền lực chính trị trước đây không hề
có, lãnh đạo các tập đoàn kinh tế nhà nước không muốn chia phần cho thiên hạ. Là
trung ương ủy viên có ảnh hưởng, họ bắt đầy gây khó cho doanh nghiệp ngoại quốc.
Ăn của địch để đánh địch là một phép khôn ngoan đã từng có trong Binh pháp Tôn
Ngô!
Thứ nhì, ưu thế của thị trường Trung Quốc là
dân nhiều lương rẻ nay đã không còn. Dân số Trung Quốc hết tăng, vựa người từ
thôn quê ra tỉnh kiếm việc đã cạn dần và thợ thuyền ở tỉnh muốn phải có lương
cao hơn. Trung Quốc bị nạn thiếu người và mức lương tối thiểu khoảng 300 đô la
một tháng hết được coi là rẻ, vì gấp đôi Việt Nam, gấp ba Cam Bốt, gấp bốn năm
lần mức lương của Bangladesh hay Miến Ðiện. Bị nhà nước gây khó và công nhân đòi
tăng lương, doanh nghiệp quốc tế đã thất vọng về thị trường Trung Quốc.
Thứ ba, thị trường này sẽ không tăng mà có khi
lại gặp loạn.
Thị trường này không tăng và tốc độ 10% một năm
đã hết. Ðầu tiên là sức người có hạn, dân số đã hết tăng mà còn bị lão hóa. Năng
suất cũng vậy khi giảm dần vì kinh tế bước qua hình thái khác. Khi thấy đà tăng
trưởng sút giảm dưới 8%, lãnh đạo xứ này đã ồ ạt bơm tiền. Tín dụng đổ ra có thể
chảy vào ba ngả, là đầu tư sản xuất cho số cung, là tiêu thụ để nâng số cầu, hay
đầu cơ để làm giàu cho các đại gia. Vì những lệch lạc ngay trong cơ chế kinh tế
và chính trị, lượng tiền bơm ra đã chảy vào khu vực nhà nước, chứ không vào sức
mua của người dân, và từ khu vực nhà nước chảy qua lãnh vực đầu cơ.
Nạn đầu cơ thổi lên bong bóng và khi bể thì sẽ
như Nhật Bản hơn 20 năm trước. Nhưng khủng hoảng kinh tế trong một xứ độc tài
lại dễ đưa tới khủng hoảng chính trị. Nghịch lý ở đây là các doanh nghiệp quốc
tế càng rút chạy thì nguy cơ bể bóng càng tăng và đấy là mầm khủng hoảng tài
chánh, rồi kinh tế.
Khi thị trường cổ phiếu tại Mỹ sụt giá mạnh từ
tuần qua cho đến hôm qua, một trong những nguyên nhân chính là mối lo của giới
đầu tư về kinh tế Trung Quốc!
Kết luận ở đây là
gì?
Hãy quẳng gánh
lo mà nghĩ cho mình. Nghĩ cho mình là cho Việt Nam. Ðừng phục Trung Quốc như đã
từng trong cả ngàn năm. Hãy tin vào dân mình để tìm ra ngả khác. Ðấy là ước
nguyện cho năm Giáp Ngọ khang cường.
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen