VOV.VN -Liên tiếp phản ứng gay gắt với hành vi bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông tuần qua, Malaysia đang khiến thế giới bất ngờ về sự thay đổi thái độ.
Ngày
8/6, Kuala Lumpur công khai lên tiếng phản đối tàu thuộc Lực lượng Bảo
vệ Bờ biển Trung Quốc xâm nhập trái phép vùng lãnh hải của Malaysia ở
phía bắc Borneo.
Bộ trưởng An
ninh Quốc gia Malaysia Shahidan Kassim coi bất cứ tàu nước ngoài nào xâm
nhập vùng này là những kẻ “xâm lấn” và tuyên bố sẽ có biện pháp đáp
trả.
Đây
là một bước đi mạnh mẽ, cứng rắn một cách bất ngờ của Malaysia đối với
Trung Quốc trong bối cảnh tình hình căng thẳng ở Biển Đông đang leo
thang một cách đầy lo ngại.
Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia phản ứng trước sự bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông (ảnh: The Malaysian Times) |
Không
dừng lại ở đó, ngày 10/6, phát biểu trước Hạ viện tại Kuala Lumpur, Bộ
trưởng Quốc phòng Malaysia Datuk Seri Hishammuddin Tun Hussein lần đầu
tiên kêu gọi các thành viên ASEAN đoàn kết để đối mặt với những thách
thức quan trọng liên quan đến các cường quốc hùng mạnh. Đồng thời ông
Hussein nhấn mạnh tới giải pháp cho vấn đề Biển Đông trong bối cảnh nảy
sinh nhiều vấn đề như hiện nay.
Những
phản ứng mới nhất của Malaysia trước Trung Quốc khiến thế giới và thậm
chí là cả Trung Quốc tỏ ra khá bất ngờ. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao
Trung Quốc Hồng Lỗi trả lời một cách bị động: “Tôi cảm thấy không quen
với cáo buộc của Malaysia về việc một tàu Trung Quốc neo đậu ở bãi cạn
Luconia”.
Với
giới phân tích, những phản ứng của Malaysia dù có thể chỉ là tức thời
song động thái mới nhất này cho thấy, Kuala Lumpur dường như không thể
nín lặng được nữa trước sự bành trướng thô bạo của Bắc Kinh trên Biển
Đông.
Vì sao Malaysia bất ngờ “bật lại” bạn Trung Quốc
Thực
tế, không phải lần đầu tiên Malaysia cáo buộc tàu Trung Quốc xâm phạm
lãnh hải. Những vụ việc như vậy thậm chí ngày càng gia tăng về cả số
lượng lẫn độ nghiêm trọng trong nhiều năm trở lại đây.
Hồi
tháng 3/2013, một đội gồm 4 tàu chiến và các tàu hỗ trợ do tàu đổ bộ
Jinggangshan của Trung Quốc dẫn đầu đã tiến hành một chuyến đi biển kéo
dài tới 8.000km ở khu vực Biển Đông và Tây Thái Bình Dương. Nhóm tàu
trên đã đi đến các khu vực theo “đường lưỡi bò” nhằm thể hiện một cách
trắng trợn tham vọng chiếm Biển Đông của Trung Quốc.
Cụ
thể, đội tàu chiến của Trung Quốc đã ngang nhiên đi vào bãi cạn James –
nơi cách Trung Quốc tới 1.800km và chỉ cách bờ biển Malaysia có 80km.
Bãi cạn James rõ ràng nằm trong thềm lục địa của Malaysia.
Tuy nhiên theo Wall Street Journal,
cơn “khó chịu” của Kuala Lumpur rõ rệt nhất từ năm 2014, sau việc Trung
Quốc liên tục tổ chức hai cuộc tập trận hải quân chớp nhoáng gần bãi
cạn James. Kuala Lumpur đã đưa công hàm phản đối ngoại giao, yêu cầu Bắc
Kinh chấm dứt việc này. “Song sự việc chìm vào yên ắng như không có gì
xảy ra”.
Thời gian gần đây,
báo chí Malaysia liên tục ghi nhận sự gia tăng tần suất xâm nhập và quy
mô hiện diện của tàu Trung Quốc khiến Kuala Lumpur buộc phải cảnh giác
và nâng mức phản đối lên cấp cao nhất là giữa nguyên thủ hai nước.
Chuyên
gia Prashanth Parameswaran, nghiên cứu về Đông Nam Á, an ninh ngoại
giao châu Á và chính sách của Mỹ ở châu Á – Thái Bình Dương phân tích về
động thái mới của Malaysia với Trung Quốc: “Hành vi của Trung Quốc
không chỉ cản trở các hoạt động khai thác tài nguyên mà còn là mối đe
dọa về mặt chủ quyền đối với Malaysia. Đây là nguyên nhân quan trọng
nhất khiến Kuala Lumpur phải lên tiếng”.
Malaysia phản ứng gay gắt tàu Trung Quốc neo đậu trái phép, khiến Bắc Kinh cũng phải giật mình (ảnh: Wall Street Journal) |
Malaysia
lâu nay vốn thường duy trì một phương pháp tiếp cận “ẩn mình”, không
quyết liệt và mạnh mẽ như các nước khác trong các cuộc tranh chấp ở Biển
Đông
Trung Quốc là đối tác thương
mại lớn nhất của Malaysia và Malaysia là đối tác thương mại lớn nhất
trong khu vực Đông Nam Á của Trung Quốc. Kim ngạch thương mại song
phương hàng năm giữa hai nước đã vượt mốc 100 tỉ USD và dự kiến đạt 160
tỉ USD vào năm 2018.
Tuy nhiên,
“những gì Bắc Kinh đã và đang làm trong thời gian gần đây trên Biển Đông
khiến Kuala Lumpur phải giật mình”. Đó được cho là nguyên nhân thứ 2
giải thích phản ứng của Malaysia với Trung Quốc.
Cụ
thể việc xây đảo nhân tạo nhiều nơi trong Biển Đông với quy mô lớn chưa
từng có. Điều đó không thể không gây nghi ngờ và lo ngại cho các nước
trong khu vực lẫn bên ngoài. Hàng loạt quốc gia đã lên tiếng, nhưng đều
vô tác dụng trong việc buộc Bắc Kinh ngưng các hành động của mình. Chính
điều này đã đặt Kuala Lumpur vào tình trạng báo động và buộc họ phải có
những điều chỉnh chính sách phù hợp.
Nguyên
nhân cuối cùng lý giải sự thay đổi thái độ Malaysia chính là động thái
của Mỹ. Tại Đối thoại Shangri-La 2015, chính Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ
Ashton Carter công khai nói rằng hành động của Bắc Kinh đã khiến nhiều
quốc gia láng giềng trong khu vực tìm đến sự bảo an của Washington. Việc
Mỹ cam kết sẽ cung cấp nguồn lực an ninh cho nhiều quốc gia theo Sáng
kiến An ninh biển Đông Nam Á, cũng chính là động lực tiếp sức cho
Malaysia thể hiện quan điểm rõ ràng trong vấn đề Biển Đông ở thời điểm
hiện tại.
Malaysia sẽ cứng rắn hơn?
Wall Street Journal ngày
9/6 dẫn lời Bộ trưởng An ninh Quốc gia Malaysia Shahidan Kassim rằng
ông đã họp với Bộ Ngoại giao, Bộ An ninh, Hải quân, và Cảnh sát biển
nước này để lên kế hoạch cho những bước đáp trả.
Bộ
trưởng An ninh Quốc gia Malaysia Shahidan Kassim coi bất cứ tàu nước
ngoài nào xâm nhập vùng này là những kẻ “xâm lấn”: “Đây không phải là
khu vực có các tuyên bố chủ quyền chồng lấn. Trong vụ này, chúng tôi sẽ
thực hiện các biện pháp ngoại giao”.
Trước
mắt, ông cho biết Malaysia đã điều động Hải quân và Cảnh sát biển nước
này tới khu vực bị Trung Quốc xâm phạm để “đảm bảo chủ quyền quốc gia”.
Ngoài
ra, ông Shahidan đăng lên trên trang Facebook cá nhân của mình những
hình ảnh mà ông nói là cho thấy rõ ràng tàu thực thi pháp luật của Trung
Quốc neo đậu tại bãi cạn Luconia – một khu vực gồm những đảo nhỏ và bãi
đá nằm cách phía bắc Borneo của Malaysia khoảng 150km. Đây là khu vực
nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế 400km của Malaysia. Bãi cạn Luconia
cách đại lục Trung Quốc khoảng 2.000km.
Cụ
thể, ông trấn an người dân nước này rằng quân đội Malaysia đã được điều
động trong bán kính 1 hải lý cách vị trí tàu cảnh sát biển Trung Quốc
thả neo để theo dõi hoạt động của tàu này.
Bộ
trưởng An ninh Quốc gia Malaysia cho biết Thủ tướng Malaysia Najib
Razak sẽ đích thân đem vấn đề này ra hội đàm trực tiếp với Chủ tịch
Trung Quốc Tập Cận Bình.
Tuy nhiên, theo quan sát của The Diplomat,
dù vấn đề được đưa lên bàn thảo ở cấp nguyên thủ song chắc chắn Kuala
Lumpur vẫn duy trì chính sách “cuộc chơi an toàn” với Bắc Kinh”.
“Chính
phủ ông Najib sẽ không để sự việc trên ảnh hưởng tới quan hệ với đối
tác thương mại lớn nhất của nước này. Và đương nhiên Malaysia cũng hiểu
rằng họ không thể trực tiếp đối đầu với Trung Quốc”, chuyên gia
Prashanth Parameswaran nhận xét.
Mặc
dù vậy với chuyên gia Parameswara, việc Malaysia thay đổi thái độ, phải
lên tiếng về vấn đề Biển Đông, ít nhất cũng đã cho thấy nước này nhận ra
tham vọng bành trướng của Trung Quốc đã ở tình trạng báo động đến mức
độ nào./.
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen