Thông điệp của TNS John McCain gởi Hà Nội

Quan Hệ Hoa Kỳ - Việt Nam: Có Điều Kiện Và Tiệm Tiến

Ts. Nguyễn Đình Thắng

Ngày 10 tháng 8, 2014

http://machsong.org

Các bản tin quốc tế về buổi họp báo của TNS John McCain và TNS Sheldon Whitehouse ngày 8 tháng 8 ở Hà Nội đã không nêu lên hai điểm quan trọng: cải thiện nhân quyền phải ở mức căn bản và tiến trình phát triển quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam mang tính cách tiệm tiến, tuỳ thuộc mức cải thiện nhân quyền. Một số bản tin Việt ngữ cũng phạm thiếu sót vì lấy tin từ các bản tin quốc tế.

Điểm quan trọng thứ nhất là sự cải thiện nhân quyền phải ở mức căn bản và không quay lui được. Căn bản nghĩa là: trả tự do cho tất cả tù nhân lương tâm, xoá bỏ các công cụ trong khung luật và trong chính sách mà nhà nước dùng để đàn áp hay bỏ tù người bất đồng chính kiến, và tôn trọng ba quyền tự do căn bản: tự do phát biểu, tự do hội họp ôn hoà và tự do lập hội. Nếu thực hiện đúng như vậy thì đây là nền tảng cho một tiến trình dân chủ hoá đất nước.

TNS McCain hiểu rằng những cải thiện này không thể xảy ra "qua đêm" mà đòi hỏi một thời gian. Do đó sự phát triển quan hệ đối tác với Việt Nam, kể cả về an ninh và mậu dịch, sẽ mang tính cách tiệm tiến. Nghĩa là Việt Nam cải thiện nhân quyền đến đâu thì Hoa Kỳ sẽ đáp ứng đến đó về mức độ đối tác.

Đây chính là mục tiêu chiến lược của kế hoạch quốc tế vận 2013-2014, được nhiều trăm người chung sức thực hiện qua các đợt tổng vận động Quốc Hội và Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ trong thời gian qua và ngày càng được nhiều dân biểu và thượng nghị sĩ Hoa Kỳ hưởng ứng.

 

TNS John McCain tham gia cuộc biểu tình chống giàn khoan HD-981, Phoenix, AZ ngày 17/05/2014

TNS McCain chỉ nói lên một thực tế: với mức chống đối hiện nay ở Quốc Hội Hoa Kỳ, không cách gì thông qua được TPP và gỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam nếu Việt Nam không thoả đáng điều kiện về cải thiện nhân quyền một cách căn bản.

Chúng ta có thể hình dung một lộ trình 5 năm để dân chủ hoá Việt Nam. Khởi điểm của lộ trình là Việt Nam phải trả tự do cho một số đáng kể các tù nhân lương tâm, xoá bỏ hay tu chính các luật vi phạm nhân quyền (Nghị Định 72 về internet, Nghị Định 92 về sinh hoạt tôn giáo, các điều 88, 258 và 79 Bộ Luật Hình Sự), và ban hành luật chống tra tấn và luật hội đoàn bao gồm công đoàn độc lập. Sau đó mỗi năm Việt Nam phải đạt những chỉ tiêu nhất định để được hưởng thêm các hỗ trợ về an ninh (bao gồm vũ khí sát thương) và quyền lợi mậu dịch qua TPP. Năm nào Việt Nam không đạt chỉ tiêu thì các quyền lợi sẽ không được tăng thêm cho đến khi đạt chỉ tiêu.

Đây không phải là một ví dụ bâng quơ mà đang là một chính sách được nhiều thành phần trong và ngoài chính quyền Hoa Kỳ thúc đẩy. Đó cũng là lý do của sự hình thành Liên Minh Cho Một Việt Nam Tự Do Và Dân Chủ.

Phát biểu báo chí của TNS McCain, mà chúng ta có thể hiểu là đại biểu cho Thượng Viện Hoa Kỳ, đánh dấu thành quả bước đầu nhưng đáng kể của kế hoạch quốc tế vận 2013-2014.

Trong 5 tháng còn lại của năm 2014, chúng tôi sẽ tiếp tục cài thêm nhiều nút chặn TPP để Hành Pháp Hoa Kỳ bị giới hạn về chọn lựa và chỉ còn cách thúc đẩy chính quyền Việt Nam chấp nhận lộ trình dân chủ hoá với khởi điểm trước cuối năm. Qua năm sau có thể là quá trễ vì cánh cửa cơ hội cho Việt Nam vào TPP sẽ khép lại rất nhanh một khi cuộc tranh cử Tổng Thống Hoa Kỳ bắt đầu.

Một trong những nút chặn đang được hình thành là vấn đề tự do tôn giáo mà Việt Nam đang vi phạm trầm trọng. Một nút chặn nữa là tình trạng cưỡng chiếm tài sản của công dân Hoa Kỳ mà chúng tôi đã chuẩn bị sẵn để khi cần thì dùng đến.

Từ giờ đến cuối năm, chúng ta sẽ phải đẩy mạnh hơn nữa cuộc tổng vận độn