HRW chỉ trích thông tư Bộ Công an VN

Cập nhật: 09:32 GMT - thứ năm, 21 tháng 8, 2014

Đã xảy ra nhiều vụ công an đánh đập nghi phạm đến chết ở VIệt Nam

Thông tư 28 của Bộ Công an Việt Nam ban hành cách nay không lâu bị cho là ‘không đạt tới mức cần thiết để hạn chế việc công an lạm quyền’, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Rights Watch - HRW) vừa ra thông cáo chỉ trích.

Tuy nhiên, tổ chức này cũng cho rằng Thông tư đã là ‘bước tiến so với những quy định trước đó’.

Thông tư về công tác điều tra hình sự trong Công an nhân dân do Bộ trưởng Trần Đại Quang ký ban hành sẽ có hiệu lực bắt đầu từ ngày 25/8.

Quan ngại

Trong thông cáo của mình, HRW bày tỏ quan ngại về việc Thông tư 28 quá đề cao vai trò của công an khu vực mà họ cho là ‘kém chuyên nghiệp nhất trong ngành công an’.

“Công an khu vực có ít phương tiện nhất và được đào tạo ít nhất trong việc thụ lý các can phạm và hỏi cung và họ thường xuyên dính vào các vụ đánh đập can phạm trong quá trình giam giữ,” HRW phân tích.

“Giao cho họ nhiệm vụ điều tra với những hướng dẫn không rõ ràng chỉ càng tạo ra cơ hội cho họ sử dụng những biện pháp bạo hành để thu thập chứng cứ và lời khai.”

"Việt Nam không thể mong trở thành một nước ủng hộ pháp trị nếu nước này vẫn cản trở các luật sư làm công việc của mình."

Phil Robertson, phó giám đốc khu vực châu Á của HRW

Ngoài ra, việc thông tư cũng dùng danh từ ‘người phạm tội’ để gọi những nghi phạm đang bị điều ra cũng bị HRW lên án với lý do điều này vi phạm nguyên tắc một ai đó được xem là vô tội cho đến khi bị tòa kết tội.

Thông tư 28 cũng bị cho là ‘hạn chế thay vì mở rộng vai trò của luật sư bào chữa’ – vốn rất quan trọng trong việc bảo vệ quy trình tố tụng, theo HRW.

Tổ chức nhân quyền này phân tích rằng việc công an được Thông tư 28 khuyến khích ‘thu thập bằng chứng chứng minh cho hành động gây khó khăn cho việc điều tra’ được cho là ‘đã cho công an quá nhiều quyền lực’ để họ có thể quyết định một tùy tiện hoạt động bào chữa nào là phù hợp hay và cái nào là cần phải trừng phạt.

HRW cũng lên án chính quyền Việt Nam ngăn cản Liên đoàn Luật sư Việt Nam tổ chức một hội nghị bàn về Thông tư 28 hôm 16/8 sau khi công an can thiệp với nơi cho thuê địa điểm tổ chức.

Ông Nguyễn Thanh Chấn buộc phải nhận tội vì bị nhục hình?

“Các luật sư không cần phải vất vả như vậy để mà gặp nhau thảo luận về những quy định ảnh hưởng đến công việc và khách hàng của họ,” ông Phil Robertson, phó giám đốc khu vực châu Á của HRW, nói.

“Việt Nam không thể mong trở thành một nước ủng hộ pháp trị nếu nước này vẫn cản trở các luật sư làm công việc của mình.”

HRW khuyến nghị Việt Nam cần nói rõ về điều khoản ghi rằng ‘công an điều tra phải chịu trách nhiệm trước cấp trên và luật pháp’. Theo HRW, cần làm rõ là trách nhiệm trước cấp trên ở đây không được đặt trước trách nhiệm trước luật pháp nhất là khi cấp trên có thể đã từng lạm dụng quyền lực.

“Tình trạng công an Việt Nam lạm dụng quyền lực đã hoành hành trong những năm qua vì chính phủ đã không thể kiềm chế được các quan chức vi phạm nhân quyền,” ông Robertson phát biểu trong thông cáo.

“Nếu Chính phủ Việt Nam có ý chí chính trị để nghiêm túc thực thi (Thông tư 28) thì những quy định mới này sẽ bắt đầu quá trình đảm bảo các vi phạm của công an bị điều tra và khởi tố.”