Một Thế Giới –
Ông Thomas Chín Đàm, chủ nhân Hột Vịt Lộn Long An, tại nông trại ở Ramona, San Diego. Ảnh: Người Việt
Dám
dấn thân vào cái nghề mà dân Mỹ nghe thôi đã chạy làng, thế nhưng ông
Chín Đàm đã biến nước Mỹ từ chỗ "say no" với trứng vịt lộn thành một thị
trường tiêu thụ nửa triệu trứng lộn của ông mỗi ngày với lợi tức hàng
năm lên đến 3-4 triệu USD.Một Thế Giới xin giới thiệu bài viết về ông triệu phú hột vịt lộn này trên báo Người Việt (Mỹ).
Ngược về quá khứ
Thật
khó mà nghĩ được đằng sau tấm bảng hiệu Hột Vịt Lộn Long An (Long An
Farms) nằm trên con đường nhỏ Weststate cạnh chợ Bến Thành,
Westminster, là cả một dàn 30 máy ấp trứng để mỗi tháng cho ra khoảng
nửa triệu trứng vịt lộn gửi đi khắp các tiểu bang để bán.
Chưa
tính đến trứng gà, trứng cút, trứng ấp riêng cho các hãng dược phẩm bào
chế thuốc chích ngừa trái rạ (chicken-pox), là một dàn xe tải bảy chiếc
lớn nhỏ chỉ dùng để đi giao trứng và mía cho các nơi.
Hơn
thế nữa, đằng sau tấm bảng hiệu đó còn không biết bao nhiêu nông trại
nuôi gà, nuôi vịt, nuôi cút, nuôi ngỗng, nuôi thỏ, nuôi cả chuột bạch
vừa lấy thịt, lấy trứng, hoặc cung cấp cho các phòng thí nghiệm tại các
trường học trong vùng, được gầy dựng khắp nơi.
Thương
hiệu Hột Vịt Lộn Long An ra đời từ một tình cờ được đưa đến cho ông
Thomas Chín Đàm, người đang làm công việc bán máy may công nghiệp khi đó
mới ngoài 30 tuổi.
“Đó
là năm 1995, có một ông người Đức chuyên nghề ấp trứng gà cho các
trường học, các phòng thí nghiệm, để làm thuốc chích ngừa trái rạ, chuẩn
bị về hưu nên muốn bán lò ấp trứng của ông với giá 100.000 USD, chỉ cần
trả trước 50.000 USD", ông Chín nhớ lại.
Khi thấy ông gốc Việt còn đắn đo chưa muốn mua, ông gốc Đức bèn giới thiệu một số khách hàng sẵn có của ông, dù không nhiều.
Nhìn
những máy ấp trứng gà làm vaccine, trong đầu ông Chín lại nghĩ đến
chuyện “liệu máy này có ấp được trứng vịt để cho nó thành trứng vịt lộn
được không?” Ông Chín đưa cho ông người Đức vài trứng vịt nhờ ấp thử.
“Thay
vì trứng gà làm vaccine chỉ ấp 3-4 ngày thì trứng vịt ông ấp chừng hai
tuần, khi con vừa lớn mình mang ra ăn thì thấy giống y chang hột vịt
lộn.” Một ý tưởng lóe lên.
“Họ chỉ mình cách làm nhưng cái khó là trứng ở đâu mà ấp? Thế là phải đi tìm nguồn trứng.”
Nông
trại nuôi vịt mà ông Chín liên lạc được ở thời điểm đó chính là nông
trại Ramona ở San Diego của một người Philippines (mà chỉ ít lâu sau ông
Chín đã mua hẳn và làm chủ cho đến hôm nay).
“Khi
đó họ ấp trứng vịt, mình ấp trứng gà trao đổi cho nhau. Nhưng mà họ
không có trứng đều. Lúc mình cần thì họ không có, lúc họ dư thì mình
không cần. Khi đó tôi thấy chỉ khi mình tự sản xuất thì mới điều tiết
được sản phẩm.” Nghĩ là làm. Ông Chín quyết định mua luôn nông trại nuôi
vịt Ramona để “tự cung tự cấp”.
Bằng
giọng nói của người Nam Định đã “lai” giọng Nam khá nhiều, người đàn
ông trong bộ đồng phục của Hột Vịt Lộn Long An kể lại chuyện ngày đầu
lập nghiệp một cách tự tin, cởi mở: “Lỡ chơi rồi chơi luôn! Lúc đó tôi
cầm hết hai cái nhà, vay thêm nợ để mua cả lò ấp trứng lẫn nông trại
nuôi vịt”.
Chủ
nhân Long An Farms nói bằng giọng tỉnh rụi, “Tôi cũng chết lên chết
xuống với mấy con vịt nuôi. Nuôi, ấp, rồi nó chết, tùm lum hết, chứ
không phải trôi chảy liền đâu. Chưa kể bán chịu cho người ta, người ta
giựt không trả tiền nữa.”
Thời
gian khốn khó, vật vã với gà với vịt của ông Chín kéo dài đến 6 năm.
“Suốt thời gian đó, mỗi lần nhìn bà xã là bà hỏi 'cần tiền nữa rồi phải
không'. Anh em cũng chạy trốn hết vì mình mượn nhiều quá rồi.”
Tuy
nhiên, khi bờ vực phá sản cận kề thì sự kiện 9.11 của năm 2001 xảy ra.
Trong đời, thảm họa của người này đôi khi lại trở thành sự cứu rỗi cho
người khác. Ông Chín “sống” lại từ thời điểm ấy.
Lấy “trái rạ" nuôi hột vịt lộn
Vẫn
bằng cách nói chân tình, ông Chín tiếp tục, “Năm 2001 tưởng đâu là phá
sản rồi, đùng cái 9.11 xảy đến, chính phủ cần thuốc chích ngừa trái
rạ. Trước đó tôi cũng làm loại vaccine này nhưng mà Mỹ không cần, không
mua, nên làm ra chỉ để bán cho các nước nghèo thôi”.
Sẵn
lò, sẵn trứng, ở thời điểm cả nước suy sụp vì khủng bố, ông Chín lại
nhận được từ chính phủ hợp đồng trị giá 1 triệu USD để cung cấp cho họ
vaccine ngừa trái rạ.
“Họ đưa trước cho mình 10%, tức 100.000 USD. Khi đó tự dưng mình sống lại,” ông Chín cười tươi tắn.
Ông
"tiết lộ" thêm, “Làm nghề gì có liên quan đến thuốc men là có ăn, làm 1
đồng bán ba chục, còn làm chợ, làm ăn uống lời chỉ vài phần trăm thôi”
và “Thời buổi khó khăn, chỉ có kinh doanh thực phẩm và thuốc men là vững
chắc, vì ai cũng phải ăn, cũng phải cần thuốc men.”
Theo
chủ nhân Hột Vịt Lộn Long An, “trứng gà để làm vaccine hay làm trứng
lộn đều giống nhau, chỉ khác cách làm. Trứng để làm thuốc chỉ ấp 3 ngày
rưỡi, xong bỏ vi khuẩn vô trong quả trứng, đóng lại giao đi để họ làm
thuốc chích ngừa trái rạ. Trứng gà ấp tiếp khoảng 2 tuần thành trứng gà
lộn, còn vịt thì khoảng 3 tuần, đến tuần thứ tư thì nở ra con.”
“Máy
ấp trứng lộn hay trứng làm vaccine đều như nhau, chỉ khác dụng cụ đựng
trứng. Mỗi máy ấp được khoảng 10.000 trứng. Ngay tại lò ở Little Saigon
có 30 máy ấp, ở nông trại San Diego có thêm 20 cái chuyên ấp trứng nở
thành con,” ông Chín giải thích.
Người
đàn ông từng phải làm 14 tiếng mỗi ngày, 7 ngày mỗi tuần trong suốt
nhiều năm liền để thử nghiệm với trứng gà trứng vịt tâm sự, “Tôi khởi
đầu nghề ấp trứng là để làm hột vịt lộn nhưng không thành công, trong
khi làm thuốc chích ngừa lại thành công. Nhưng vì nhu cầu trứng lộn là
có thật và rất vững chắc nên khi có được tiền rồi thì tôi quay trở lại
với nghề mình muốn, là làm trứng lộn.”
Với
số tiền ứng trước 100.000 của chính phủ, một năm sau, ông Chín kiếm
được 1 triệu USD, đủ trả hết nợ, chuộc lại những căn nhà cầm cố, và quan
trọng hơn là “có tiền mua gà vịt thoải mái luôn để nuôi để ấp.”
“Với
hột vịt lộn, người Philippines chiếm đến 70% thị trường tiêu thụ, người
Việt chỉ có 30%. Thế nên tôi thuê nông dân Philippines thứ thiệt nuôi
vịt cho mình, làm quản lý nông trại cho mình. Còn gà thì người Mỹ có
kinh nghiệm hơn nên tôi thuê Mỹ nuôi gà cho tôi,” ông nói tiếp.
Hiện
tại, dù tên cơ sở được mọi người biết đến vẫn là Hột Vịt Lộn Long An,
nhưng thực ra ông Chín làm cả hai thứ: ấp trứng làm thuốc và ấp trứng
lộn.
“Làm
thuốc thì đơn đặt hàng khá ổn định, cứ mỗi năm chính phủ cần bao nhiêu
trứng họ báo cho mình biết, rồi năm tới cứ làm cái mới, lúc nào họ cũng
để dành vaccine sẵn sàng, 'khi cần là có đạn mà bắn.' Còn trứng lộn thì
chỉ để ăn chơi thôi.”
Ông cho biết, “Tỉ lệ trứng ấp làm thuốc ít hơn trứng lộn nhưng lời nhiều hơn. Làm trứng lộn chiếm 70% nhưng lời chỉ 30%.”
Trả
lời câu hỏi “So với ngày đầu thành lập Hột Vịt Lộn Long An, đến nay lợi
tức của công ty đã phát triển lên bao nhiêu lần?” Ông Chín nói tỉnh
rụi: “Không biết. Chỉ biết hồi năm đầu mới làm, bán chỉ được chừng sáu,
bảy chục ngàn, giờ khoảng 3-4 triệu một năm".
Hiện tại, hột vịt lộn Long An được bán khắp 50 tiểu bang với số lượng khoảng nửa triệu trứng mỗi tháng.
Và
đâu chỉ dừng lại ở hột vịt lộn, trứng gà lộn, trứng gà trái rạ, người
đàn ông vừa bước qua tuổi 50 này còn biến “rác thành tiền” từ việc nuôi
cút làm vaccine, nuôi thỏ làm thuốc ngừa thai, nuôi chuột cho phòng thí
nghiệm, nuôi ngỗng làm thuốc cho những phụ nữ hiếm muộn, và đặc biệt,
trồng mía không phải để ép thành nước mía mà chủ yếu lấy phấn mía làm
thuốc giảm cân.
Ông
Chín Đàm đã áp dụng bài học “biến rác thành tiền từ bó rau muống của
mẹ” và học công thức làm giàu từ Samuel Brannan, triệu phú đầu tiên của
California, triệu phú hột vịt lộn trên đất Mỹ.
Ngọc Lan
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen