Một nhà
bất đồng chính kiến nổi tiếng, xuất
thân từ một gia đình ‘công thần’ với
đảng cộng sản Việt Nam, cho rằng bao
giờ Trung Quốc chiếm nốt Trường Sa, chính
thể Việt Nam thay đổi, mới có thể có liên
minh quân sự giữa Việt Nam với Hoa Kỳ.
Trà Mi phỏng vấn Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ (Ảnh:
Khải Nguyễn)
Nhận định của Tiến sĩ luật Cù Huy Hà
Vũ được đưa ra giữa bối cảnh
tranh chấp Biển Đông tiếp tục leo thang
với giàn khoan 981 Trung Quốc đưa vào khu vực
Việt Nam có tuyên bố chủ quyền, làm khơi
dậy những tranh luận về khả năng
Việt Nam liên minh quân sự với Mỹ để
đối phó với sự xâm lược từ Bắc
Kinh.
Việt-Mỹ có thể đồng hành quân sự với
nhau hay không và lợi-hại của việc này ra sao?
Đó cũng là nội dung cuộc trao đổi giữa
Trà Mi VOA Việt ngữ hôm nay với Tiến sĩ
luật Hà Vũ, người cách đây 4 năm từng
tuyên bố rằng ‘Đồng hành quân sự với
Mỹ là mệnh lệnh thời đại để bảo
vệ chủ quyền trước sự lấn
lướt của Trung Quốc’ vì ‘chỉ có
Mỹ với tư cách cường quốc duy nhất
trên thế giới sẵn sàng đối mặt với
Trung Quốc về quân sự’ mới có thể giúp
Việt Nam ‘giải bài toán an ninh lãnh thổ.’
Con trai cố thi sĩ Cù Huy Cận cũng là người
đã nhiều lần kiến nghị giới lãnh
đạo Việt Nam tăng cường quan hệ
với Hoa Kỳ để bảo vệ chủ quyền
quốc gia trước hiểm họa bành trướng
của Trung Quốc.
VOA: Theo ông, với tình hình hiện nay, về phía Mỹ,
chuyện ‘đồng hành quân sự’ với
Việt Nam
có khả thi?
TS Hà Vũ: Hoàn toàn khả thi. Mỹ với tư cách siêu
cường thế giới có lợi ích toàn cầu thì
mọi xung đột quân sự trên thế giới
đều ảnh hưởng tới quyền lợi
của Mỹ, ảnh hưởng tới bối cảnh
hợp tác của Mỹ với các nước. Cho nên,
bắt buộc Mỹ phải quan tâm đặc biệt
là hiện nay Trung Quốc đã thể hiện quá rõ ràng
hành động xâm chiếm lãnh thổ của các
nước ở Đông Á.
VOA: Khả thi, nhưng thiện chí của Mỹ trong chuyện
‘đồng hành quân sự’ với Việt
Nam ra sao?
Với cách phản ứng của Mỹ trước các
hành động của Trung Quốc trên Biển Đông
hiện nay dừng lại ở mức ‘lên tiếng
phản đối’ và ‘bày tỏ quan
ngại’, người ta nghi ngờ khả năng
Mỹ tiến gần hơn với Việt Nam để
‘tái cân bằng lực lượng’ ở Châu Á là
chưa mấy tích cực. Ý kiến ông thế nào?
TS Hà Vũ: Mọi người không hiểu đúng chính
sách của Mỹ. Mỹ đặc biệt quan tâm
đến ổn định ở Đông Á và tình hình
Biển Đông nói riêng. Các hành vi gây xung đột của
Trung Quốc, đương nhiên Mỹ phải
đặc biệt quan tâm vì nó làm gián đoạn
đường lưu chuyển của quốc tế.
Thế nhưng, việc sẵn sàng can dự từ phía
Mỹ để giúp Việt
Nam bảo vệ chủ
quyền phải có điều kiện, phải có
hiệp ước liên minh quân sự.
VOA: Liệu Mỹ có sẵn sàng đánh đổi
những quyền lợi về thương mại-quân
sự với bạn hàng rất lớn là Trung Quốc
để đi bảo vệ những nước
nhỏ hơn trong khu vực?
TS Hà Vũ: Không phải lúc nào quan hệ với
nước lớn cũng đè bẹp quan hệ với
nước nhỏ. Ở đây còn có vấn đề
chính nghĩa. Nếu chỉ thấy Trung Quốc là
nước rất lớn mua hàng hóa của mình mà mặc
kệ Trung Quốc muốn làm gì làm, thì đến lúc nào
đó, chính sách chỉ trọng đồng tiền sẽ
dẫn đến việc Trung Quốc dùng sức
mạnh quân sự dẹp tan quyền lợi của
Mỹ. Việc Mỹ ủng hộ Việt Nam về
mặt quân sự chống lại xâm lược Trung
Quốc cũng chính là bảo vệ quyền lợi
của Mỹ, không chỉ bảo vệ đường
giao thông hàng hải ở Đông Á mà còn để
khẳng định với Trung Quốc rằng phải
chấm dứt ngay những hành động phiêu lưu
quân sự. Tóm lại, Mỹ nhất thiết phải
ủng hộ Việt Nam .
Nhưng Mỹ chỉ có thể ký hiệp định liên
minh quân sự với một nước có chế
độ chính trị, nếu không hoàn toàn thân thiện,
thì cũng không thù địch. Mỹ luôn có chính sách chống
lại chủ nghĩa cộng sản vì đó là chủ
nghĩa vô nhân, xâm hại những quyền căn bản
của con người. Bây giờ Việt Nam vẫn duy
trì chế độ chống lại con người
ấy mà Mỹ lại ủng hộ chế độ
đó thì không khác gì phản lại lý tưởng vì con
người của mình, phản lại các giá trị nhân
bản của Mỹ và của thế giới.
VOA: Quan hệ Việt-Mỹ lâu nay vẫn có những rào
cản. Với cuộc đối thoại nhân quyền
vừa diễn ra tháng rồi và tình hình Biển Đông
hiện nay, ông dự kiến sẽ trông thấy những
điều gì sắp tới?
TS Hà Vũ: Để bảo vệ toàn vẹn lãnh
thổ, Việt Nam
tất yếu phải liên minh quân sự với Mỹ.
Muốn vậy, Việt
Nam phải từ bỏ
chế độ độc tài, phải trao lại
quyền làm chủ đất nước cho người
dân thông qua bầu cử công khai, tự do, có sự giám sát
của Liên hiệp quốc. Mỹ trong cuộc
đối thoại nhân quyền tháng 5 qua đã đòi
hỏi Việt Nam
cải thiện nhân quyền, trả tự do cho các nhà
bất đồng chính kiến và hủy các căn cứ
pháp lý dựa vào đó bỏ tù họ. Việt
Nam cũng
đã có những cam kết sẽ cải thiện. Đây
không phải là vấn đề nhân nhượng mà là cái
thế bắt buộc Việt
Nam phải cải
thiện nhân quyền. Vì nếu không, những thứ khác
sẽ ách tắc, từ việc gia nhập Hiệp
định tự do thương mại TPP cho đến
sự hỗ trợ từ Mỹ chống xâm lược
từ Trung Quốc. Tuy nhiên, tôi cảnh báo rằng
cộng sản Việt
Nam nói không đi đôi mà
thậm chí còn ngược lại với hành động.
Họ cam kết điều này điều kia với
Mỹ và Liên hiệp quốc với tính chất thủ
đoạn, chiến thuật câu giờ để
chế độ cộng sản tồn tại
được lúc nào hay lúc nấy. Cho nên, tôi thật
sự hoàn toàn không tin tưởng vì hiện nay đảng
cộng sản Việt
Nam vẫn đặt
lợi ích của họ lên trên lợi ích dân tộc.
VOA: Nhiều người nói trong nội bộ
đảng vẫn chưa thống nhất
được chính sách thân Tây hay thân Tàu vì giữa lúc
Bộ Ngoại giao kêu gọi Mỹ ‘có hành
động mạnh mẽ hơn’ để bảo
vệ hòa bình Biển Đông thì Bộ Quốc phòng,
tại Đối thoại Shangri-la, nói quan hệ
Việt-Trung nhìn chung tốt đẹp và rằng ngay trong
gia đình còn có xích mích huống chi là các nước láng
giềng, va chạm là điều khó tránh khỏi.
TS Hà Vũ: Trong ban lãnh đạo đảng cộng
sản hiện nay không có phe thân Tây hay phe thân Tàu, mà chỉ
có một phe quyết giữ cho được
độc tài của đảng cộng sản
để cướp bóc hơn nữa tài sản của
nhân dân và quốc gia. Tuy nhiên, trong cách hành xử họ có
sự phân công. Bên đảng tập trung vào chuyện hòa
hiếu với Trung Quốc. Bên nhà nước thì tìm cách
kéo sự can thiệp của phương Tây giúp giải
tỏa phần nào tâm lý người dân trước hành vi
xâm lược của Trung Quốc vì hiện giờ
người dân vô cùng phẫn nộ trước các chính
sách của nhà nước đối với Trung Quốc.
VOA: Theo ông, không có phe thân Tây hay thân Tàu trong nội bộ
đảng, chỉ có một phe thân lợi ích của
chính họ mà thôi. Vậy những điều kiện
như thế nào cần và đủ để giới
lãnh đạo Việt
Nam bắt buộc
phải thay đổi vì quyền lợi đất
nước?
TS Hà Vũ: Điều kiện để họ thay
đổi là Trung Quốc tiến tới xâm lược
nốt quần đảo còn lại là Trường Sa.
Trong trường hợp đó, nhân dân và quân đội
Việt Nam
sẽ phải có hành động chính thức buộc
đảng cộng sản từ bỏ quyền lực
của mình, lập chính phủ mới hoàn toàn của dân.
Chính phủ đó lúc ấy mới có thể đặt
vấn đề liên minh quân sự với Mỹ và
chỉ trong trường hợp đó Mỹ mới có
thể giúp Việt Nam
về mặt quân sự để bảo toàn lãnh thổ
của Việt Nam
ở Biển Đông.
VOA: Có người cho rằng nếu Việt Nam nghiêng
về Trung Quốc thì mất Biển Đông, mất
chủ quyền; nhưng nghiêng về Mỹ thì tự
biến mình thành tuyến đầu chống Trung
Quốc, đẩy dân tộc vào nguy cơ xung đột
chiến tranh và nhiều rủi ro với Trung Quốc. Ý
kiến ông ra sao?
TS Hà Vũ: Ý kiến đó hoàn toàn sai lầm. Trong quan
hệ quốc tế ngày nay là bảo vệ quyền
lợi của nhau chứ không phải liên kết với
nhau để chống lại hay xâm hại quyền
lợi của nước khác.
VOA: Từ kinh nghiệm của Việt
Nam với Mỹ trong quá khứ,
cũng có người lo ngại rằng kết thân
với Mỹ, trong trường hợp nào đó, khi
quyền lợi của Mỹ ngả nghiêng về một
hướng khác thì Việt
Nam cũng có thể
bị bỏ rơi một lần nữa.
TS Hà Vũ: Tôi không nghĩ như vậy. Khi Việt
Nam và Mỹ thật sự cần
đến nhau thì không có khái niệm Mỹ bỏ rơi
Việt Nam
hay ngược lại. Nếu chế độ
độc tài của đảng cộng sản Việt
Nam được giải thể thì Mỹ chắc
chắn sẽ coi Việt Nam không những là nước
bạn, mà còn là nước có thể hợp tác trong
mọi lĩnh vực để cùng nhau phát triển.
VOA: Xin chân thành cảm ơn ông đã dành thời gian cho
cuộc trao đổi này.
VOA
|
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen