Chính khách khắc khổ: Tổng thống nghèo nhất thế giới
Khi kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2015, vị chính khách chưa từng thắt cà vạt trong suốt 20 năm qua này sẽ lại lái chiếc xe trị giá 1.800 USD về nhà
Đương kim Tổng thống (TT) Uruguay Jose Mujica (sinh ngày 20-5-1935) đắc cử năm 2009 và nhậm chức ngày 1-3-2010.Ông được mệnh danh là “vị tổng thống nghèo nhất thế giới” do lối sống khắc khổ và cũng vì ông dành tặng khoảng 90% trong số 12.000 USD lương tháng cho các hoạt động từ thiện để giúp đỡ người nghèo.
Không làm nô lệ cho của cải
Cuộc sống của TT Mujica khác xa với hầu hết các nhà lãnh đạo trên thế giới. Tư dinh của ông là ngôi nhà trong một nông trại nhỏ bé với nguồn nước cung cấp là chiếc giếng ngoài vườn, nơi mọc đầy cỏ dại. Chỉ có 2 viên cảnh sát và con chó già tên Manuela canh gác bên ngoài.
TT Mujica đã khước từ dinh thự sang trọng cấp cho vị nguyên thủ quốc gia và chấp nhận sống tại ngôi nhà trong nông trại của vợ ở ngoại ô thủ đô Montevideo.
Cả TT và đệ nhất phu nhân Uruguay cùng nhau làm vườn trồng hoa. Đó là lối sống giản dị và khiêm tốn đã trở thành nền tảng cho đường lối chính trị của TT Mujica kể từ khi ông đăng quang.
Dữ liệu được công bố năm 2012 cho thấy ông cống hiến 90% lương tháng của mình cho công cuộc từ thiện, trong đó có dự án của chính phủ với tên gọi Juntos nhằm xây dựng nhà ở giá thành thấp cho nhiều cộng đồng nghèo nhất nước hiện đang sinh sống tại các khu ổ chuột.
Ông tâm sự: “Có lẽ người ta cho rằng tôi là một ông già lập dị… Thế nhưng, đây là sự chọn lựa tự do. Tôi có thể sống tốt với những gì mình có”. Năm 2010, bản kê khai tài sản thường niên của ông chẳng có gì ngoài chiếc xe Volkswagen Beetle đời 1987 trị giá 1.800 USD, chỉ bằng khoảng 1/10 tài sản được kê khai của Phó TT Danilo Astori.
Vào những năm 1960 và 1970, ông Mujica từng là du kích quân Tupamaros - tổ chức vũ trang cánh tả được cuộc cách mạng Cuba truyền cảm hứng. Ông đã bị trúng đạn 6 lần và từng ngồi tù 14 năm, hầu hết trong những điều kiện khắc nghiệt và bị biệt giam.
Ông được trả tự do năm 1985 khi Uruguay khôi phục chế độ dân chủ và những năm tháng ngồi tù đã giúp TT Mujica hình thành quan điểm về cuộc sống.
“Tôi được gọi là vị TT nghèo nhất nhưng tôi không cảm thấy mình nghèo. Người nghèo là những kẻ làm việc chỉ để cố duy trì một lối sống xa hoa và luôn luôn muốn có thêm nhiều và nhiều hơn nữa. Nếu anh không có nhiều của cải thì anh không cần phải làm việc suốt đời như một kẻ nô lệ để giữ được chúng và nhờ vậy, anh có nhiều thời gian hơn cho bản thân” - ông nói.
Tấm gương to lớn
Ignacio Zuasnabar, một nhà thăm dò dư luận ở Uruguay, bày tỏ: “Nhiều người có thiện cảm với TT Mujica về cách sống của ông”. TT Mujica đã hóa thân vào cuộc sống của người dân nên chọn cách sống giản dị.
Vợ ông, bà Lucia Topolansky (SN 1944), một thượng nghị sĩ, lâu nay vẫn trồng hoa cúc - mặt hàng bán tại ngôi chợ của các nông dân địa phương. Cuộc sống khắc khổ của vợ chồng ông đã được miêu tả chi tiết khi bà Topolansky trả lời phỏng vấn năm 2010, chẳng bao lâu sau khi ông đăng quang ngôi vị TT: “Chúng tôi không có tài khoản ngân hàng và chưa bao giờ sở hữu thẻ tín dụng”.
Ông Mujica là thành viên của một gia đình nông dân nhập cư nghèo. Sau đó, ông trở thành một thành viên tích cực trong tổ chức vũ trang Tupamaros. Vị thế của Mujica trong phong trào này dần dần tăng lên, tạo nền tảng cho hoạt động chính trị của ông sau này. Dưới sự lãnh đạo của Mujica, nền kinh tế Uruguay đã tăng trưởng; tỉ lệ thất nghiệp năm 2012 giảm xuống mức thấp nhất là 6,1% so với 20% vào năm 2002.
Bà Estafania Galimberti, Viện Thống kê quốc gia, cho rằng TT Mujica là tấm gương to lớn đối với người dân khắp nước. Bà nhận xét: “TT Mujica đang thực hành những gì ông chủ trương và vì thế nhiều người thực sự yêu mến ông. Điều đó thật là hiếm có”.
Trong khi đó, nhà báo nữ trẻ tuổi Agustina Russo bộc bạch: “Chúng tôi thực sự tự hào vì ông đã không thay đổi niềm tin của mình khi có trong tay mọi quyền lực. Ông ấy thách thức chúng tôi sử dụng kiến thức để làm đổi thay đất nước, chứ không phải là nhường lại điều đó cho châu Âu hoặc Bắc Mỹ như nhiều người đã làm trước đây. TT Mujica nói rằng mọi người đều có vai trò và chúng tôi phải sử dụng nó để cải tiến đất nước”.
Khi kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2015, ông Mujica sẽ không nghỉ hưu cùng với hàng ngàn USD kiếm được bởi vì hầu hết tiền lương đã tặng cho các quỹ từ thiện. Theo website Positive News, không còn nghi ngờ gì nữa, vị chính khách chưa từng thắt cà vạt trong suốt 20 năm qua này sẽ lại lái chiếc xe cũ kỹ về nhà, nơi người vợ thân yêu đang chờ ông.
Cũng không còn nghi ngờ gì nữa, các chính sách của TT Mujica có tác động đến tương lai của Uruguay và tư tưởng cũng như tấm gương của ông chắc chắn sẽ có tác động hơn nữa.
Phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Rio+20 năm 2012, TT Mujica đã nhấn mạnh: “Phát triển không thể đi ngược lại với hạnh phúc; phát triển cần phải thúc đẩy hạnh phúc của con người, sự yêu thương giữa cha mẹ, con cái và bạn bè. Sự sống là kho báu quan trọng nhất chúng ta có và khi chúng ta đấu tranh thì phải vì hạnh phúc của con người”.
Được đề cử Nobel Hòa bình
Theo kênh truyền hình Russia Today, TT Mujica đã được đề cử Giải
Nobel Hòa bình năm 2014 vì hành động hợp pháp hóa cần sa, vốn được đánh
giá là công cụ vì hòa bình và hiểu biết. Bất chấp làn sóng chỉ trích dồn
dập trên toàn cầu, cuối tháng 12-2013, Uruguay đã trở thành quốc gia
đầu tiên trên thế giới hợp pháp hóa hoàn toàn việc sản xuất và bán loại
thảo dược thiên nhiên được ưa chuộng này. Viện Thuốc vì hòa bình (Hà
Lan) hy vọng rằng việc chấp nhận và hiểu biết cần sa như một thảo dược
thiên nhiên có thể là sự khởi đầu cho một phương pháp chữa bệnh trên thế
giới. Theo đó, cần sa có một đặc tính làm giảm bớt cái tôi của người sử
dụng một cách lạ kỳ, không giống như các sản phẩm cocain.TT Mujica đã từng có tên trong số 10 ứng viên hàng đầu cho Giải Nobel Hòa bình năm 2013.
Tổng thống không thích sống trong nhung lụa
Nếu không được biết trước ông Mujica là tổng thống của nước cộng hòa Uruguay, một trong những nền kinh tế phát triển ở Nam Mỹ, thì bất cứ ai cũng có thể nhầm ông với những người nông dân lam lũ ở quốc gia này.
Trước khi đắc cử Tổng thống Uruguay vào năm 2009, ông Mujica đã có một cuộc sống hết sức giản dị và cần kiệm, đến nỗi nhiều người nghĩ rằng chẳng quá lời nếu gọi đó là khắc khổ. Sau khi trở thành tổng thống, ông vẫn tiếp tục duy trì lối sống được cho là đối nghịch hoàn toàn với nhiều vị lãnh đạo trên thế giới.
Ông Mujica đã từ chối căn biệt thự sang trọng mà nhà nước Uruguay cấp cho những vị lãnh đạo của mình, để chọn sống trong căn nhà cũ kỹ của vợ ông ở vùng ngoại ô.
Ngôi nhà nhỏ nằm lọt thỏm giữa vùng nông thôn hoang vắng với lối dẫn vào là một con đường đất bụi bẩn.
Trước cửa ngôi nhà, không khó để nhìn thấy những dây phơi đầy quần áo mới giặt, được giăng mắc sơ sài. Nguồn nước sử dụng trong ngôi nhà không phải là nước máy mà là nước được bơm lên từ chiếc giếng khoan lâu năm ở trong vườn.
Căn nhà nhỏ được bố trí đơn giản và gần như không có đồ đạc giá trị. Trong căn phòng ngủ chật chội của ông Mujica, ngoài chiếc giường và một số đồ đạc cá nhân, vật có giá trị nhất có lẽ là chiếc ti vi mà ông vẫn dùng để xem tin tức.
Tổng thống Mujica vẫn tự tay làm mọi việc trong gia đình, từ sửa chữa những đồ gia dụng, máy móc cho đến làm vườn và làm việc đồng áng. Hầu hết thời gian của ông Mujica và vợ là ở ngoài đồng. Hai vợ chồng tổng thống tự tay lái máy cày, trồng trọt, nhổ cỏ và thu hoạch nông sản như những người nông dân chính hiệu.
| Khó có thể tin người đàn ông này là đương kim Tổng thống Uruguay |
Người bạn thân thiết từ nhiều năm nay của ông Mujica là một chú chó tật nguyền có 3 chân, tên là Manuela. Ông thường chơi đùa với Manuela mỗi khi rảnh rỗi và chú chó này cũng kiêm luôn nhiệm vụ bảo vệ cho ngôi nhà của ông Mujica.
Chính bởi ông Mujica có một cuộc sống bình dị chẳng khác nào những người dân bình thường, mà giới truyền thông Uruguay đã gọi ông là vị tổng thống nghèo nhất thế giới. Không chỉ ăn chay và sống cần kiệm, ông Mujica còn tự nguyện quyên góp 90% lương hàng tháng của mình, tương đương khoảng 12 nghìn đô la Mỹ để làm từ thiện nhằm giúp đỡ những người nghèo và những doanh nghiệp nhỏ đang gặp khó khăn.
Hiện tại, tổng thu nhập của 2 vợ chồng tổng thống vào khoảng 775 đô la Mỹ/tháng, tương đương với mức thu nhập của bình quân trên một đầu người ở Uruguay.
Năm 2010, trong cuộc kê khai tài sản bắt buộc đối với những chính khách, toàn bộ tài sản giá trị của vị Tổng thống này chỉ là chiếc xe ô tô cũ kỹ được sản xuất từ năm 1987 có giá 1.800 đô la Mỹ.
Trong đợt kê khai tài sản năm nay, tài sản của tổng thống đã “tăng đáng kể” vì ông liệt kê thêm tài sản của vợ mình, bao gồm đất nông trại, ngôi nhà và chiếc máy cày.
Nhưng tổng tài sản của tổng thống cũng không bằng phân nửa tài sản của phó tổng thống đương nhiệm và 1/3 của vị tổng thống nhiệm kỳ trước.
Tư tưởng khác lạ về giàu và nghèo
Vị tổng thống nghèo nhất thế giới cho biết, nhiều người có thể nghĩ ông là một ông già lập dị nhưng đó là lựa chọn của cá nhân ông. Ông Mujica nói rằng ông đã sống như vậy trong hầu hết cuộc đời của mình và sẽ còn sống như vậy cho đến cuối đời.
Nhiều người thường nhìn ông Mujica bằng ánh mắt thương hại và nghĩ rằng ông là một ông già nghèo lẩm cẩm, nhưng vị tổng thống này lại không hề cảm thấy như vậy vì ông có những quan niệm hoàn toàn khác biệt về giàu nghèo.
| Tài sản giá trị nhất của tổng thống là chiếc xe ô tô cũ kỹ này |
Tổng thống Mujica tin rằng mình là một người may mắn và giàu có, bởi ông không sở hữa nhiều tài sản. Ông không phải mất nhiều thời gian chăm chút cho những tài sản này, vì vậy ông có thời gian để làm công việc đồng áng mà mình yêu thích.
Tư tưởng này cũng được Tổng thống Mujica phát biểu tại Hội nghị Liên hợp quốc về phát triển bền vững vào tháng 6 năm nay. Ông Mujica cho rằng việc tiêu thụ nhiều sản phẩm, hàng hóa chính là nguyên nhân dẫn đến việc cạn kiệt tài nguyên và gây ra sự ô nhiễm môi trường trên thế giới. Ông cũng hy vọng trong tương lại sẽ có nhiều nhà lãnh đạo và người dân sẽ lựa chọn phong cách sống như ông.
Nhiều người dân Uruguay khi được thăm dò ý kiến về phong cách sống của Tổng thống Mujica đã cho biết họ cảm thấy ông rất giản dị và gần gũi với mình. Nhiều người khác thì cho rằng phong cách sống là quyền lựa chọn của mỗi cá nhân, cho dù đó có là tổng thống đi chăng nữa.
Điều mà người dân mong chờ ở một tổng thống không phải là ông ta sống ra sao mà ông điều hành đất nước thế nào. Trong khi đó, nhiều người lại tỏ ra không đồng tình với cách sống của ông Mujica. Họ cho rằng có những nguyên tắc khi trở thành nhà lãnh đạo tối cao của một đất nước và họ mong muốn ông Mujica giữ hình ảnh trang trọng của một nhà lãnh đạo.
Con đường trở thành lãnh đạo của “người đàn ông lập dị”
Trong khi những người dân Uruguay có nhiều ý kiến trái chiều về phong cách sống của tổng thống nước mình, thì không ít những người dân trên thế giới không khỏi tò mò muốn biết người đàn ông giản dị này đã trở thành tổng thống như thế nào.
Có lẽ ông Mujica không bao giờ ngờ rằng việc tham gia vào đội du kích Tupamaros là một bước ngoặt, dẫn đến nhiều thay đổi lớn trong cuộc đời ông của ông sau này. Trong suốt khoảng thời gian trong đội du kích từ năm 1960-1970, ông đã trở thành thủ lĩnh của phong trào đấu tranh chống chế độ độc tài quân sự cầm quyền tại Uruguay.
Ông Mujica từng nhiều lần bị mưu sát và đã bị bắn trọng thương 6 lần trước khi bị giam cầm trong suốt 14 năm. Chính quãng thời gian bị biệt giam trong tù đã giúp ông Mujica định hình được quan điểm và phong cách sống của mình.
Năm 1985, ông Mujica được thả tự do và trở thành nghị sỹ quốc hội vào năm 1995. Trong khi đó, tổ chức đấu tranh vũ trang mà ông từng lãnh đạo đã trở thành một chính Đảng tham gia Mặt trận mở rộng.
Năm 2009, ông Mujica đại diện cho tổ chức chính trị Mặt trận mở rộng cầm quyền tham gia tranh cử tổng thống. Đối thủ của ông lúc này là ông Luis Lacalle, cựu tổng thống và là thành viên của Đảng Dân tộc.
Trong quá trình vận động tranh cử, ông Mujica đã nhanh chóng chiếm được thiện cảm của đông đảo người dân bởi phong cách giản dị, gần gũi. Ông thường xuất hiện với chiếc ba lô cũ trên vai cùng với quan điểm làm việc ít để tận hưởng cuộc sống nhiều hơn. Đồng thời, lối sống thanh đạm được ông duy trì từ khi ra tù cho đến hiện tại cũng khiến nhiều ông được nhiều người dân nghèo ủng hộ.
Nhờ phong cách giản dị, ông Mujica đã được người dân tín nhiệm và lựa chọn. Ông đã đánh bại đối thủ một cách ngoạn mục để trở thành tổng thống kế tiếp của Uruguay với 51% phiếu bầu. Khi đã trở thành tổng thống, ông vẫn duy trì cuộc sống thanh đạm như trước đây của mình.
Năm nay ông Mujica đã 75 tuổi và theo luật của Uruguay ông sẽ không được tái tranh cử vào năm 2014, khi ông đã 77 tuổi. Dù có nghỉ hưu và chỉ sống dựa vào trợ cấp của nhà nước, ông Mujica cũng sẽ không cảm thấy hụt hẫng khi mất đi một khoản thu nhập, bởi ông vốn đã quen với một cuộc sống tiết kiệm.
Tổ chức minh bạch quốc tế đã xếp Uruguay vào danh sách những nước ít tham nhũng nhất ở Châu Mỹ. Và chắc chắn, để Uruguay có tên trong danh sách này, có ít nhiều sự đóng góp của những chính khách sống giản dị như Tổng thống Mujica.
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen