NGA MUỐN GÌ Ở ĐÔNG UCRAINE

tka23 post

Tin tức nói người biểu tình thân Nga chiếm giữ tòa nhà chính quyền ở Donetsk, Ukraine và đã tuyên bố thành lập “cộng hòa nhân dân Donetsk”. Trong khi Kiev cho rằng đây là một "cái bẫy của Moscow", theo BBC

Video tại  cho thấy một người nói tiếng Nga tại hội đồng thành phố: “Tôi tuyên bố thành lập nhà nước độc lập của Cộng hòa Nhân dân Donetsk.”

Những người nổi loạn được cho là đã kêu gọi trưng cầu dân ‎ý để thành lập nền cộng hòa mới.

Tuy màn  kịch  này rất giống với những gì xảy ra ở Crimea, phóng viên BBC Daniel Sandford

 cho hay vấn đề hai nơi rất khác nhau:

"Vì là một nước cộng hòa tự trị thuộc Ukraine, Crimea khi ấy có quốc hội riêng và họ bỏ phiếu để độc lập có sự tổ chức của chính quyền,"

"Còn tại Donetsk chỉ có chừng 100 người đàn ông xâm nhập vào tòa nhà và cũng không hề là những người được bầu chọn từ cử tri."

Tuy thế, phóng viên BBC cho hay điều này không hề làm tình hình ít nguy hiểm hơn ở Crimea thời gian trước và có thể phía người biểu tình thân Nga sẽ tìm cách "mời quân gìn giữ hòa bình" đến từ Nga.

Tổng thống lâm thời Oleksandr Turchynov cáo buộc Nga đứng đằng sau các vụ bạo động để chia rẽ Ukraine.

Ông Turchynov nói rằng đó là “ màn  thứ hai” của chiến dịch gây bất ổn Ukraine từ Kremlin. Moscow sát nhập bán đảo Crimea của Ukraine trong tháng 3 sau khi có cuộc trưng cầu dân ‎ý nhiều tranh cãi.

Miền Đông bất ổn

Vào thứ Hai, người biểu tình chiếm giữ các tòa nhà chính quyền tại cả Donetsk và Luhansk.

Cảnh sát nói rằng kho vũ khí của chính quyền tại Luhansk bị tấn công.

Người biểu tình đột nhập vào tòa nhà chính quyền ở Donetsk và Kharkiv vào Chủ nhật. Chính quyền Ukraine cho biết số người trên đã rút lui ở các tòa nhà tại Kharkiv.

Nguồn tin chưa kiểm chứng từ hãng tin Ukraine Unian nói rằng các tay súng đã tấn công trụ sở một hãng truyền hình ở Donetsk vào thứ Hai, nhưng đã bị cảnh sát đẩy lui.

Tại cuộc họp khẩn với nội các, thủ tướng lâm thời Arseniy Yatsenyuk cáo buộc Nga đứng đằng sau các vụ việc.

“Kế hoạch của họ là làm bất ổn tình hình, nhằm tạo cớ đem quân sang và chiếm lãnh thổ Ukraine. Đó là điều chúng ta không thể cho phép,” ông Yatsenyuk nói, cho biết thêm là những người gây bất ổn nói bằng thứ tiếng Nga đến từ Nga rất đặc biệt.

Bạo lực ở đông Ukraine

Tổng thống tạm quyền Ukraine đã triệu tập một phiên họp an ninh khẩn cấp để xem xét tình hình.

Ông Olexander Turchynov đã hủy chuyến công du theo kế hoạch đến Lithuania và triệu tập các giới  chức an ninh hàng đầu đất nước để bàn cách đối phó.

Các nhà lãnh đạo Ukraine đã bác bỏ rằng người nói tiếng Nga thiểu số ở nước này đang bị đe dọa và cho biết họ sẽ chống lại bất kỳ hành động can thiệp nào vào quốc gia của họ.

‘Không đông nhưng hung hăng’

Ở Donetsk, nơi được cho là căng thẳng nhất trong ngày, đông đảo người biểu tình đã tách khỏi đám đông đang tập hợp ở quảng trường trung tâm để tấn công và chiếm giữ trụ sở chính quyền địa phương.

Sau khi xung đột với cảnh sát chống bạo động và phá vỡ được hàng rào cảnh sát để chiếm giữ tòa nhà, họ đã giương cờ Nga và treo biểu ngữ trong khi những người đứng bên ngoài cổ vũ và hô to ‘Nước Nga, Nước Nga!’.

Ihor Dyomin, người phát ngôn cho cảnh sát ở Donetsk, cho biết khoảng 1.000 người đã tham gia vào cuộc bạo động này.

“Khoảng 100 người hiện giờ đang ở trong tòa nhà và đang phong tỏa nơi này,” ông cho biết thêm.

Còn ở Luhansk, cảnh sát đã bắn hơi cay vào hàng chục người biểu tình đột nhập vào cơ quan an ninh địa phương để tìm cách giải thoát cho 15 nhà hoạt động thân Nga. Những người này bị bắt hồi đầu tuần và bị cáo buộc âm mưu bạo loạn.

Báo chí địa phương cho biết ít nhất hai người đã bị thương và hình ảnh trên truyền hình cho thấy một cảnh sát chống bạo động được chuyển đi trên cáng.

Ở Kharkiv, hàng chục người cũng đã vào được trụ sở chính quyền sau khi phá vỡ hàng rào cảnh sát.

Cảnh sát ở đây được cho là đã quyết định không dùng vũ lực với người biểu tình và lùi xa sau khi họ chiếm được trụ sở chính quyền.

Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Arsen Avakov cáo buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin và ông Viktor Yanukovych, tổng thống bị lật đổ của Ukraine, là đã ‘ra lệnh và tài trợ cho làn sóng bạo loạn ly khai mới ở miền đông đất nước’ Bridget Kendall, phóng viên ngoại giao của BBC, nhận định rằng mặc dù những cuộc biểu tình kiểu này ở đông Ukraine không lớn nhưng nó một lần nữa diễn ra với sự quyết tâm và phối hợp chặc chẻ.

Trong một thông điệp  trên trang cá nhân trên Facebook, ông Avakov viết: “Những người tập hợp không đông nhưng rất hung hăng. Chính quyền sẽ kiểm soát tình hình mà không phải đổ máu nhưng đồng thời sẽ áp dụng biện pháp cứng rắn đối với những ai tấn công vào trụ sở chính quyền, vào những người thực thi pháp luật và các công dân khác.”

Cái bẫy của Moscow?

“Moscow sẽ cho rằng đây là bằng chứng cho tình cảm quyết liệt của người nói tiếng Nga ở Ukraine và càng củng cố hơn lời kêu gọi của họ về việc phải nhanh chóng cải cách Hiến pháp để cho phép người gốc Nga thiểu số có nhiều tiếng nói hơn về tương lai của họ,” bà nói.

Tuy nhiên, theo phóng viên của chúng tôi, chính quyền Kiev đang nghi ngờ đây là một chiến dịch có sự điều khiển để làm cho Kiev mắc bẫy: hoặc là phải chấp nhận yêu sách cho các tỉnh miền đông tự trị thậm chí cho tách ra và sáp nhập vào Nga hoặc là đối diện với nguy cơ bạo loạn dâng cao và khả năng Moscow can thiệp.

“Nếu Tổng thống Ukraine không thể giữ cho tình hình ổn định và trở nên trầm trọng, ông lo ngại rằng Tổng thống Putin sẽ cho rằng Kiev đã mất quyền kiểm soát đông Ukraine và  Nga có thể lợi dung cớ để  can thiệp ‘vì lý do nhân đạo’,”

ĐINH ĐỘNG.