tka 23 post
Vụ tai nạn ngày 26/4/1986 tại nhà máy điện Chernobyl đã gây ra thảm hoạ hạt nhân tồi tệ nhất trong lịch sử nhânloại. Sai lầm trong thiết kế và điều khiển tạo thành vụ nổ mạnh đến mức thổi bay cả phần nóc nặng trên nghìn tấn của lò phản ứng số 4, phát tán vô số chất phóng xạ vào môi trường sống.
Hiện trường vụ nổ tại lò phản ứng số 4 nhà máy Chernobyl (Ayrshire).
|
Con số thiệt hại về nhân mạng trong thảm họa cho đến nay vẫn còn là
điều gây tranh cãi. Đây là tai nạn nghiêm trọng hơn nhiều so với sự
cố tại nhà máy hạt nhân tại Three Mile Island của Mỹ năm 1979, từng
làm một số chất phóng xạ rò rỉ.
Báo cáo năm 2005 của Chernobyl Forum - tổ chức được thành lập bởi
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Liên Hợp Quốc và chính phủ các nước
Belarus, Nga, Ukraina - kết luận rằng, khoảng 50 người là công nhân
trong nhà máy đã chết do phơi nhiễm phóng xạ.
Họ ước tính 4.000 người khác có thể cũng chết sau đó do nhiễm phóng
xạ. Tuy nhiên, tổ chức Hoà bình Xanh cho rằng, con số này cao hơn
nhiều và lên đến 93.000 người. Trong khi đó, theo số liệu chính
thức chỉ có 31 nạn nhân thiệt mạng tức thì sau tiếng nổ.
Một khối bê tông cốt thép trông như một chiếc quan tài khổng lồ vội
vàng được xây lên, để lấp chiếc lò phản ứng bị nổ. Nhưng nó đang
suy yếu theo thời gian và dự tính sẽ phải thay thế vào năm 2007.
Nhưng trước khi nó được xây chất phóng xạ đã kịp lan từ Ukraina
sang nước láng giềng Belarus và nhiều nơi khác ở châu Âu.
Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl vẫn tiếp tục sản xuất điện thêm 14
năm sau thảm hoạ và chỉ đóng cửa hoàn toàn vào năm 2000 do sức ép của quốc tế. Một vùng cách ly có bán kính 30 km được
thiết lập quanh Chernobyl và đây là một trong những điểm nhiễm
phóng xạ đậm đặc nhất trên hành tinh hiện nay.
Ngày định mệnh
Một trong 4 lò phản ứng tại nhà máy Chernobyl, cách Kiev 110 km,
phát nổ lúc 01h23' giờ địa phương, ngày thứ bảy 26/4/1986. Chỉ hai
ngày sau, bụi phóng xạ được phát hiện tận Thuỵ Điển, Na Uy và Phần
Lan, cách đó hơn 1.600 km.
Riêng tại Thuỵ Điển, sự tăng nhanh của mức độ phóng xạ đủ lớn
đến mức cho ban bố tình trạng báo động. Lúc đầu nước này tưởng rằng
đã xảy ra tai nạn tại một trong những lò phản ứng của họ bên bờ
biển Baltic. Lệnh di tản 600 công nhân tại đây được phát ra, trước
khi các chuyên viên phát giác nguồn chất phóng xạ đến
từ Nga.
Dù vậy, Nga vẫn bưng bít không chịu công nhận xảy ra sự kiện
tại Chernobyl. Mãi tới 9h tối ngày 28/4, sau khi bị Thuỵ Điển
gây sức ép dữ dội NGA mới chịu ra một tuyên bố vỏn vẹn có 5 câu đề
cập đến thảm hoạ trên:
"Một tai nạn đã xảy ra tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl.
Một trong các lò phản ứng bị hư hại.
Các biện pháp đang được thực hiện để giải quyết hậu quả.
Những nạn nhân đang được cứu trợ.
Chính phủ thành lập một uỷ ban về tai nạn này".
Từ "hư hại" không phản ánh đúng sự thật về việc một lõi lò phản ứng
hạt nhân đang tan chảy, phát tán vô số chất phóng xạ vào khí quyển.
Theo các chuyên VIÊN ước tính, lượng phóng xạ từ vụ nổ
Chernobyl cao gấp hàng trăm lần hai quả bom nguyên tử do Mỹ ném
xuống Nhật Bản năm 1945.
Không gì đen tối hơn số phận người dân sống ở Pripyat, thành phố dành cho các nhân viên nhà máy cùng gia đình cách lò
phản ứng 2 km. Cuộc sống tại đây vẫn diễn ra bình thường sau vụ nổ.
Hầu hết người dân đều BÌNH THẢN ra ngoài vào sáng hôm đó để
"hưởng" kiểu thời tiết ấm áp khác thường. Có 16 đám cưới vẫn diễn
ra vui vẻ trong ngày cuối tuần 26/4/1986.
Thành phố Pripyat chỉ nhận lệnh sơ tán sau khi vụ nổ đã xảy ra được
36 giờ. Trong khi đó, các ngôi làng lân cận phải vài ngày sau mới
được di tản xong. Còn tại thủ đô Kiev cách đó hơn 100 km, người dân
vẫn nô nức đón chờ cuộc diễn hành nhân ngày Quốc tế lao động mà
hoàn toàn không ý thức gì về lượng phóng xạ khổng lồ đang ụp lên
đầu họ.
Thổi phồng thông tin
Phải hai tuần sau vụ nổ tại nhà máy Chernobyl, chính quyền Nga mới
chính thức thừa nhận về một thảm hoạ hạt nhân đang tồn tại ở
Ukraina. Sự bưng bít thông tin dẫn đến sự hoang mang của người dân
khi người ta bắt đầu biết được một vài điều. Lúc đó xuất hiện căn
bệnh tâm lý sợ nhiễm phóng xạ radiophobia ở Ukraina.
Hơn nữa, thông tin thiếu chính xác cũng gây ra sự thổi phồng và
nhầm lẫn trong giới truyền thông của phương tây. Hãng thông
tấn UPI trích một nguồn tin ở Kiev cho biết, có tới 2.000 người thiệt
mạng ngay lập tức trong vụ nổ và con số này đã xuất hiện trên rất
nhiều trang nhất các báo lớn.
Giới chức Mỹ cũng đưa ra những thông tin sai lầm dựa vào các bức
ảnh chụp từ vệ tinh. Một nguồn tin Lầu Năm Góc tiết lộ với
truyền hình Mỹ NBC hôm 29/4/1986 rằng, con số 2.000 người chết "có vẻ đúng vì có
4.000 người làm việc tại nhà máy Chernobyl".
Dự án tương lai nhằm cách ly lò phản ứng bị nổ với môi trường (BBC).
|
Những người anh hùng
Tới những ngày đầu của tháng 5/1986, các nhóm trực tiếp giải quyết
hậu quả vụ nổ đưa ra cảnh cáo về lượng phóng xạ bị rò rỉ bắt đầu
tăng trở lại. Họ lo ngại lõi lò phản ứng bị tan chảy sẽ thiêu đốt
cả hệ thống nền móng và làm nó bị sập, đồng thời khiến số nhiên
liệu hạt nhân bên trong bị nổ lần nữa.
Các chuyên viên lo sợ vụ nổ thứ hai này sẽ còn lớn hơn nhiều
so với vụ đầu tiên. Từ đó lõi lò phản ứng sẽ tiếp tục chìm sâu
xuống lòng đất, có thể gây ô nhiễm cả nguồn nước sạch cung cấp cho
thủ đô Kiev, nơi đang có 2,5 triệu dân sinh sống.
Bất chấp cái chết nhìn thấy rõ vì lượng phóng xạ rất mạnh, những
người tham gia khắc phục hậu quả tại lò phản ứng số 4 vẫn dũng cảm
lao vào cuộc. Họ là những người dập tắt ngọn lửa, bơm nước vào lò
phản ứng và làm sạch nó bằng nitơ lỏng.
Dũng cảm không kém là những người thả cát và chì từ trực thăng vào
lò phản ứng, lặn xuống hồ nước bên dưới để mở cửa cống, hoặc đào
dưới chân móng lò phản ứng để lắp đặt một hệ thống ống dẫn. Hàng
nghìn con người dành cả mùa hè năm 1986 để dựng lên cỗ quan tài
bằng bê tông bịt kín lò phản ứng cũng xứng đáng được vinh danh vì
lòng dũng cảm.
Điều đáng nói là rất nhiều công nhân tham gia khắc phục hậu quả tại
Chernobyl đều trong tình trạng bị nhiễm chất phóng xạ. Những
người này, gồm nhiều tình nguyện viên, không hề được trang bị thiết
bị đo phóng xạ tại nơi mình làm việc để ý thức được môi trường ở đó
nguy hiểm như thế nào.
Trước nguy cơ đe doạ sự sống trên quy mộ rộng lớn như vậy, chính
quyền Ngađã huy động gần như toàn bộ sức người, sức của và trí tuệ
đến Chernobyl để ứng cứu. Hơn 600 nghìn người được tập trung đến
đây để tham gia chiến dịch dọn chất độc phóng xạ.
Sai lầm chết người
Nhiều năm sau thảm hoạ người ta mới biết rằng, không hề có biện
pháp nào trong nỗ lực ngăn chặn sự tan chảy của lõi lò phản ứng sau
vụ nổ thực sự có hiệu quả . Hầu hết số vật liệu thả từ trực thăng
xuống đều đi trệch mục tiêu. Trong khi đó, chiến dịch dùng nitơ
lỏng cũng được ngừng lại ngay sau khi mở màn.
May mắn là đã không xảy ra một vụ nổ lớn thứ hai như nhiều chuyên
viên lo ngại. Thay vào đó là việc hình thành nên một khối đá
bọt tại lò phản ứng. Số nhiên liệu hạt nhân còn lại đã chảy vào
những khoang trống bên dưới lò phản ứng và hoá cứng tại đây.
Nhưng hiện còn 160 tấn chất phóng xạ vẫn đang nằm trong lòng đất
Chernobyl và không ai dám chắc quả bom hẹn giờ ấy có phát nổ hay
không hoặc sẽ phát nổ vào lúc nào.
Việc đầu tiên sau khi những nguy hiểm tức thì đã qua là việc truy
tìm nguyên nhân tai nạn. Nhiều chuyên viên đồng ý với nhau
rằng, sai sót của con người chính là nguyên nhân dẫn tới thảm hoạ.
Đó là thiết kế không chính xác trong hệ thống làm mát của lò phản
ứng và dẫn đến vụ nổ phá huỷ lò.
Những sai lầm nghiêm trọng của các nhân viên điều hành nhà máy cũng
là tác nhân dẫn đến tai nạn. Họ đã vi phạm các nguyên tắc an toàn
sản xuất và thực hiện một số động tác không được phép trong quá
trình thử nghiệm thiết bị điện tại lò phản ứng số 4.
Hậu quả của thảm hoạ Chernobyl có thể hình dung qua thực tế rằng,
thế hệ gây ra tai nạn này không thể tự mình giải quyết tận gốc
được. Họ chỉ đủ sức kềm chế những tác hại và chờ thế hệ mai sau có
cách giải quyết dứt điểm.
Đình Chính (theo BBC)
__._,_.___
Posted by: anh truong <anhdalat23@yahoo.com>
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen