From : RFI
Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un trong buổi tiệc chiêu đãi các nhà khoa học nguyên tử sau vụ thử bom H. Ảnh do KCNA công bố ngày 10/09/2017.KCNA via REUTERS
Đầu thập kỷ 1960, khi bắt đầu nghiên cứu hạt nhân, Bắc Triều Tiên
dựa vào công nghệ và chuyên gia từ Liên Xô, sau đó là từ Iran và
Pakistan. Hiện giờ, Bình Nhưỡng có thể dựa vào các nhà khoa học
trong nước và như vậy là càng khó mà kìm hãm tham vọng nguyên tử
của Bình Nhưỡng. Trước đó, vào tháng 08/2017, The Wall Street Journal trích một nguồn tin tình báo Mỹ, cho biết Bắc Triều Tiên tự chế
tạo động cơ tên lửa, trái với một báo cáo gần đây của một tổ chức
tư vấn cho rằng động cơ mà Bình Nhưỡng sử dụng là của Ukraina hoặc
Nga.
Vậy làm thế nào Bắc Triều Tiên vẫn có thể đạt được những tiến bộ
lớn dù cộng đồng quốc tế gia tăng trừng phạt ? Theo nhật báo The Wall Street Journal (ngày 06/09), câu trả lời nằm ở chuyên môn mà các nhà khoa học Bắc
Triều Tiên du học ở nước ngoài, đặc biệt là tại Trung Quốc, mang về
cho đất nước. Thông qua nhiều phân tích, nhật báo Mỹ cho biết rõ
ràng có nhiều vi phạm liên quan đến một số bộ môn bị cấm giảng dạy
cho người Bắc Triều Tiên theo nghị quyết trừng phạt năm 2016 của
Liên Hiệp Quốc.
Lách cấm vận để học một số ngành trọng điểm
Sau vụ thử nghiệm hạt nhân lần thứ hai của Bắc Triều Tiên vào năm
2009, trong một loạt trừng phạt, Liên Hiệp Quốc đã kêu gọi các quốc
gia thành viên “ngăn chặn giảng dạy chuyên môn hoặc đào tạo” trong lãnh thổ của mình, hoặc do công dân các nước này giảng dạy,
có thể giúp phát triển chương trình tên lửa và hạt nhân của Bình
Nhưỡng.
Liên Hiệp Quốc đã áp dụng lệnh cấm năm 2016 liên quan đến việc
giảng dạy một số môn cụ thể để đáp trả vụ thử hạt nhân lần thứ tư
vào tháng Giêng cùng năm, đồng thời mở rộng sang các lĩnh vực như
kỹ thuật tiên tiến và khoa học vật liệu sau một vụ thử khác vào
tháng 09/2016.
Một số quan chức tỏ ra lo ngại rằng, cho dù quốc tế thực hiện
nghiêm ngặt các biện pháp trừng phạt, Bình Nhưỡng có thể đã có đủ
kiến thức riêng để phục vụ các mục tiêu hạt nhân của họ. Thực vậy,
hàng trăm nhà khoa học Bắc Triều Tiên đã du học nước ngoài trong
thời gian gần đây, theo đánh giá của The Wall Street Journal, dựa vào phân tích các số liệu chính thức, công bố nghiên cứu khoa
học và dữ liệu từ các trường đại học, trong đó có nhiều trường nằm
trong các khu vực mà Liên Hiệp Quốc cho rằng có thể đã giúp chương
trình tên lửa đạn đạo của Bình Nhưỡng.
Trong một bản báo cáo hồi tháng 02/2017, các chuyên gia của Liên
Hiệp Quốc cho biết đã phát hiện một số người Bắc Triều Tiên nghiên
cứu vật lý ở Ý và bốn người nghiên cứu về khoa học vật liệu, kỹ
thuật và thông tin điện tử ở Rumani vào năm 2016 sau lệnh cấm. Các
trường liên quan đã không hồi âm yêu cầu bình luận của The Wall Street Journal.
Năm 2016, các chuyên gia Liên Hiệp Quốc cho rằng hai người Bắc
Triều Tiên đã được tập huấn vào năm này, trước khi có lệnh cấm, tại
một trung tâm công nghệ vũ trụ của Ấn Độ, nơi tiếp nhận 32 người
khác đến tập huấn từ năm 1996, trong đó có một người vừa trở thành
nhân vật đứng đầu trung tâm điều khiển vệ tinh của Bình Nhưỡng.
Trung tâm Ấn Độ cho biết không còn nhận người Bắc Triều Tiên..
Trung Quốc thu hút phần lớn nghiên cứu sinh Bắc Triều Tiên
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã thu hút phần lớn các nhà
khoa học Bắc Triều Tiên du học. Theo thống kê của The Wall Street Journal, dựa trên các số liệu chính thức và dữ liệu từ các trường đại học,
tại Trung Quốc, năm 2015 có 1.086 sinh viên Bắc Triều Tiên học sau
đại học, so con số 354 sinh viên vào năm 2009 được công bố trong
một tài liệu của Bộ Giáo Dục Trung Quốc. Tuy nhiên, tài liệu không
cho biết họ đã học ở trường nào và chuyên ngành gì. Phía bộ Giáo
Dục Trung Quốc không đưa ra bất kỳ bình luận nào.
Trong số những nhà khoa học đầu tiên đến Trung Quốc, có Kim Kyong
Sol, từng làm luận văn tiến sĩ về Cơ điện tử (Mechatronics), chuyên
ngành giảm chấn từ trường MagneRide (MR), ở Viện Công nghệ Uy Hải
(Harbin Institute of Technology, HIT) nổi tiếng của Trung Quốc, hơn
một năm sau khi Liên Hiệp Quốc ban hành trừng phạt. Chuyên môn mà
ông Kim theo học có thể được sử dụng để ổn định tầu vũ trụ và hấp
thụ sốc trong hệ thống phóng tên lửa, kể cả tầu ngầm, cũng như giảm
rung động trong ô tô, các tòa nhà và máy bay trực thăng.
Sinh năm 1975, từng học ngành cơ khí ở Bắc Triều Tiên trước khi ghi
danh vào Trường Kỹ thuật Cơ điện tử của HIT, ông Kim là một trong
những người đầu tiên sang Trung Quốc học trong khuôn khổ thỏa thuận
hợp tác mà nhiều trường đại học Trung Quốc đã ký từ năm 2010 với
các trường đại học Bắc Triều Tiên, trong đó có hai trường mà các
chuyên gia Liên Hiệp Quốc đánh giá là nguồn cung cấp nhân lực và
công nghệ cho chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng : đại học Kim
Nhật Thành và đại học Công nghệ Kim Chaek, nơi ông Kim từng theo
học.
Viện Công nghệ Uy Hải là một trong những trường kỹ thuật hàng đầu
của Trung Quốc và thực hiện nhiều nghiên cứu mật liên quan đến quốc
phòng và không gian, cũng như nghiên cứu vì mục đích dân sự. Theo
trang web của HIT, trường có quan hệ hợp tác với các trường đại học
Kim Nhật Thành và Kim Chaek và đón 12 sinh viên tiến sĩ và sau tiến
sĩ Bắc Triều Tiên vào năm 2013. Con số này đã tăng lên thành 28
người vào năm 2015.
Nhân viên của trường HIT cho biết ông Kim và những người Bắc Triều
Tiên khác ở trường thường kín tiếng, sống chung trong một căn hộ
hai phòng ngủ và hiếm khi giao thiệp với bên ngoài. Các sinh viên
Bắc Triều Tiên đều có học bổng của chính phủ Trung Quốc, nên được
miễn phí nhà ở và học phí, ngoài ra họ nhận được một khoản trợ cấp
hàng tháng khoảng 3.000 nhân dân tệ (450 đô la).
Giáo sư Trần Triệu Ba (Chen Zhaobo), một chuyên gia về kiểm soát
rung động, từng làm việc cho các dự án quốc phòng và người hướng
dẫn luận văn tiến sĩ của ông Kim Kyong Sol, cho biết, sau bốn năm
học tại Uy Hải bằng học bổng của chính phủ Trung Quốc, ông Kim đã
về nước vào tháng 06/2017 vì các lệnh trừng phạt được áp dụng ngay
trước khi ông Kim bảo vệ luận án tiến sĩ.
Theo ông Trần Triệu Ba, Kim Kyong Sol đã không được tiếp cận với
công nghệ quốc phòng bí mật của Trung Quốc, nhưng nghiên cứu của
cựu sinh viên này, nếu được phát triển hơn nữa, có tiềm năng sử
dụng cho dân sự và quân sự, kể cả trong lĩnh vực không gian. Chính
giáo sư Trần Triệu Ba và hai đồng nghiệp khác cùng làm việc với ông
Kim đã thông báo về các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc cho ông
Kim vào khoảng tháng 5 hoặc tháng 6/2017.
Trước đó, vào tháng 03/2017, nhà khoa học Bắc Triều Tiên Kim Kyong
Sol đăng một bài báo nghiên cứu khoa học tại Trung Quốc, đồng tác
giả với bà Vương Hiểu Vũ (Wang Xiaoyu), một kỹ sư thuộc Viện Kỹ
thuật Hệ thống Không gian Bắc Kinh, hiện nghiên cứu về các vệ tinh
của Trung Quốc và tàu vũ trụ có người lái của Trung Quốc và máy
định vị mặt trăng. Bà Vương đã từ chối bình luận.
Sau khi xem xét bài nghiên cứu của ông Kim theo yêu cầu của The Wall Street Journal, ông Katsuhisa Furukawa, thành viên từ năm 2011-2016 của một nhóm
chuyên gia Liên Hiệp Quốc theo dõi các biện pháp trừng phạt đối với
Bắc Triều Tiên, kết luận rằng bài viết này rơi vào hạng mục bị cấm
theo lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc. Vẫn theo ông Furukawa,
những người Bắc Triều Tiên được đào tạo ở nước ngoài học nhiều môn
khác nhau và “chắc chắn đóng góp vào sự phát triển kiến thức khoa học và thông
tin liên quan đến chương trình đạn đạo”.
Ông David Albright, cựu thanh tra vũ khí của Liên Hiệp Quốc và là
chuyên gia về phổ biến vũ khí hạt nhân, nói rằng điểm chung của các
quốc gia đang tìm cách phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt là tìm
kiếm kiến thức ở nước ngoài, trong đó có cả việc cử các nhà khoa
học đi học và tham dự các hội nghị. Theo ông, các trường kỹ thuật
và các chương trình đào tạo của Trung Quốc cung cấp “cơ hội để hòa nhập với những người có thông tin nhạy cảm, ví dụ
người Trung Quốc từng tham gia các chương trình quân sự”.
Ít nhất 11 nghiên cứu sinh tiến sĩ Bắc Triều Tiên khác cũng rời
trường HIT vào tháng 06/2017, trong khi một số khác chuyển sang các
môn không nằm trong lệnh cấm của Liên Hiệp Quốc, như ngành nghiên
cứu quản lý.
Mỗi người có thể mang về nước thêm một chút kiến thức chuyên môn..
Theo nhân viên và sinh viên trường đại học HIT, sinh viên Bắc Triều
Tiên bị nghi là vi phạm quy định của thư viện bằng cách tải hàng
chục ngàn tài liệu tờ từ cơ sở dữ liệu thuê bao trong vài tháng gần
đây tại ít nhất hai trường Trung Quốc, trong đó có trường HIT. Ngày
16/05/2017, 57.000 tài liệu đã được 9 sinh viên nước ngoài tải về
từ khoa Cơ điện tử và các khoa khác ở trường HIT, theo thông báo từ
thư viện của trường. Nhân viên và sinh viên của trường cho biết thủ
phạm là người Triều Tiên.
Cử các nhà khoa học ra nước ngoài nghiên cứu và đãi ngộ họ, là
trung tâm của chính sách tiến bộ song song “Byungjin” của Kim Jong Un, để vừa phát triển vũ khí hạt nhân, vừa phát triển
kinh tế. Tân lãnh đạo Bắc Triều Tiên công khai chính sách này ngay
sau khi lên nắm quyền thay người cha quá cố vào năm 2011.
Nhiều chuyên gia và chính phủ phương Tây cho biết chính sách “Byungjin” đã giúp Bình Nhưỡng phát triển đội ngũ chuyên gia kỹ thuật, gồm
các nhà luyện kim để tạo ra các hợp kim mạnh nhưng nhẹ cho tên lửa,
các nhà toán học điều chỉnh các tên lửa và các kỹ sư vệ tinh.
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen