Tháng tư

BS.Trần Văn Tích

Có người Việt Nam tỵ nạn cộng sản sinh sống ở nước ngoài bảo rằng đối với đương sự tháng tư cũng giống các tháng khác trong năm và ngày ba mươi tháng tư cũng giống các ngày khác trong tháng. Thật là nói mà không suy nghĩ. Nếu kẻ phát ngôn như vậy là chức sắc tôn giáo thì tại sao người đó không tự hỏi vì đâu mà mình phải làm lễ trong một ngôi thánh đường trên đất Hoa Kỳ thay vì ở Hố nai; tại sao mình phải hoằng dương Phật pháp trong một ngôi chùa nơi đất Đức thay vì ở An cựu. Nếu kẻ phát ngôn như vậy thuộc giới xướng ca đàn hát thì anh ta hay chị ta phải tự hỏi vì đâu mà mình phải trình diễn trên sân khấu ở Oslo thay vì ở Sài gòn? Đã là người tỵ nạn cộng sản sống lưu vong nơi hải ngoại mà còn có thể suy nghĩ như vậy thì những cá nhân đó tỏ ra vô ý thức, vô trách nhiệm. Họ đánh mất lương tri và không còn hiểu đạo lý.

Các tháng trong năm và những nền văn hoá dân tộcNhiều nền văn hoá dân tộc xem các tháng trong năm có những ý nghĩa rất khác nhau. Tùy theo chủng tộc, mỗi tháng trong năm có thể mang những phép tắc, điển lệ thậm chí những pháp chế theo giáo lý hay không theo giáo lý. Người dân quê chất phác Việt Nam xem tháng giêng là tháng ăn chơi. Ở vùng biển như Vũng Áng, tháng ba tháng tám âm lịch là những tháng chuyển tiếp, giao thời; biển ít cá nên ngư dân ở nhà nhiều. Tháng cuối năm âm lịch là tháng củ mật, phải cẩn thận đề phòng trộm cướp. Người nông dân thường phải chú trọng tích trữ lương thực cho tháng giáp hạt, vào thời điểm cuối mùa lúa cũ và bắt sang vụ lúa mới; tháng ba ngày tám. Người Do thái không tổ chức hôn lễ trong vòng ba tuần lễ giữa ngày 17 tháng tammouz và ngày 9 tháng av; đó là thời gian tang chế thường niên; những tín đồ Do thái giáo thuần thành còn kiêng cử rượu thịt trong thời gian tang chế. Tháng bảy đối với một số người Pháp là tháng nghỉ hè; những người này được gọi là juillettistes còn những người chọn tháng tám làm tháng nghỉ việc thì mang tên aoûtiens vì trong Pháp ngữ, tháng bảy là juillet còn tháng tám là août. Do một sự an bài ngẫu nhiên của lịch sử, tháng bảy là tháng Quốc khánh. Ngày 1 tháng bảy là Quốc khánh Canada vì quốc gia Gia nã đại được thành lập vào01.07.1867. Ngày 4 tháng 7 là Quốc khánh Hoa Kỳ vì Hoa Kỳ tuyên bố độc lập vào ngày này năm 1776. Ngày 5 tháng 7 là Lễ Độc lập của xứ Algérie từ năm 1962; ngày 6 tháng 7 là ngày Lễ Độc lập của đảo quốc Comores từ năm 1975; ngày 9 tháng 7 là ngày Lễ Độc lập của xứ Argentine kể từ năm 1816; ngày 14 tháng 7 là ngày Quốc khánh của nước Pháp nhằm kỷ niệm vụ phá ngục Bastille năm 1789; ngày 20 tháng 7 là ngày Lễ Độc lập của nước Colombie kể từ năm 1811; ngày 21 tháng 7 là Ngày Quốc khánh của nước Bỉ, nhân dịp Hoàng đế Léopold Đệ nhất, vị vua đầu tiên của dân chúng Bỉ, làm lễ đăng quang năm 1831; ngày 28 tháng 7 là ngày Lễ Độc lập của xứ Pérou kể từ năm 1821. Trong lịch sử chính trị Nga có cả một môn phái Tháng chạp (Décabristes hay Décembristes) qui tụ những thành viên cách mạng xuất thân từ giai cấp quí tộc chống lại Nga hoàng Nicolas Đệ Nhất vào tháng chạp năm 1825.


Tháng Ramadan theo Hồi giáo

Hằng năm các tín đồ đạo Hồi có một tháng hết sức độc đáo là tháng Ramadan. Tháng Ramadan là tháng chín theo lịch Hồi giáo. Tín lý đạo Hồi cho rằng trong tháng Ramadan cửa Thiên đường mở rộng còn loài quỷ dữ thì bị xiềng xích. Tháng Ramadan là tháng nhịn ăn, trai giới, kiêng cử. Từ lúc mặt trời mọc cho đến khi mặt trời lặn, người tín đồ Hồi giáo nhịn ăn nhịn uống, nhịn hút thuốc và nhịn giao hợp. Hồi giáo đòi hỏi tín đồ phải hết sức thận trọng trong lời ăn tiếng nói vào tháng Ramadan, phải tránh phát biểu sáo rỗng và không được nói xấu, nói láo, nói tục. Allah khuyên phải chế ngự nhãn quan trong tháng Ramadan, phải tránh nhìn những cảnh thô tục và chỉ nhìn những cảnh trinh khiết. Tai không nghe lời nhảm nhí, lời gièm pha, lời tầm phào hay tin thất thiệt; cũng nên kiêng cử thưởng thức âm nhạc vì có thể khiến đồi trụy con tim. Toàn thân không được có những động tác xúc phạm người khác và chỉ nên thăm viếng những địa điểm làm vui lòng Allah như thánh đường Hồi giáo hoặc thăm viếng ủy lạo người bệnh. Tháng Ramadan là tháng hành hương La Mecque. Những tín ngưỡng tôn giáo cùng với những nghi thức tôn giáo do các cơ cấu tôn giáo như Giáo hội, Thánh đường ban bố và áp dụng chi phối sâu sắc đời sống tín hữu. Người islam triệt để tuân phục giáo lý và tuyệt đối tôn trọng giáo pháp.


Tháng Tư và Người Việt, Người Việt với Tháng Tư

Nếu tôn giáo có những tín lý mà người tin đạo bắt buộc phải tuân theo thì người bình thường phải hiểu biết và tôn trọng tục lệ, thói quen, ràng buộc của từng quốc gia, từng địa phương, từng nơi chốn. Đây là một nhu cầu văn hoá trong thế ứng xử của mỗi người qua mối tương quan với xã hội. Chúng ta thường khuyên bảo, nhắc nhở nhau là đất có lề, quê có thói. Lề chính là qui tắc, thông lệ. Thói chính là tập quán, phong tục. Người Việt Nam đi đâu cũng vẫn giữ gìn trong câu thành ngữ này một vẻ đẹp của đạo lý dân tộc; hơn nữa, câu thành ngữ còn giúp chúng ta nhớ về cội nguồn. Dẫu đi đâu, về đâu, đừng bao giờ quên mảnh đất chữ S với những lề lối, thói quen riêng của nó, chúng đã từng nuôi dưỡng phẩm hạnh của bản thân mình lớn lên theo thời gian, năm tháng.

Ngoài ra nếu người Hoa Kỳ có Poll Day, ngày bầu cử Tổng Thống mỗi bốn năm một lần, nhằm vào ngày thứ ba tiếp theo ngày thứ hai đầu tháng mười một tức là giữa mồng 2 và mồng 8 tháng mười một dương lịch thì chúng ta cũng có một Ngày đáng ghi nhớ, phải ghi nhớ; đó là Ngày Quốc Hận trong Tháng Tư hằng năm. Người Việt Nam chống cộng sản và tỵ nạn chính trị có thể tìm thấy tính tương tự tương đối giữa Ngày Quốc Hận và Ngày Thứ Sáu Tuần Thánh.

Theo Kinh Thánh thì vào ngày Thứ Sáu Tuần Thánh trong Lễ Phục Sinh – tiếng Đức gọi là Karfreitag – , con Thượng Đế là Jesus bị kết án và bị đóng đinh trên thập tự giá tại thành phố Jerusalem để chuộc tội cho loài người. Từ thuở xa xưa văn hoá Thiên chúa giáo xem ngày thứ sáu trước Phục sinh là ngày sám hối, là ngày chay tịnh, là ngày cầu nguyện. Triệt để không được tổ chức vui chơi ca hát hay hội hè đình đám. Nói chung, Karfreitag không phải là ngày tổ chức lễ mừng mà là ngày để tang, Karfreitag không phải là ngày khánh tiết mà là ngày lễ giỗ. Chính quyền các thành phố thường xuyên nhắc nhở dân chúng về những điều cấm kỵ hay nên tránh vào dịp Karfreitag và nhân viên công lực sẵn sàng can thiệp nếu thấy tập tục tôn giáo bị vi phạm. Mức phạt vạ có thể lên đến cả ngàn Âu kim.

Cộng đồng Việt Nam tỵ nạn cộng sản không phải là một chính quyền cho nên đương nhiên nó không thể chế tài những kẻ táng tận lương tâm đứng ra tổ chức vui chơi hoan hỉ vào Tháng Tư hay vào Ngày Quốc Hận. Cộng đồng Người Việt tỵ nạn cộng sản chỉ có thể kêu gọi, giải thích nhắm vào lương tri đạo đức và ý thức tập thể.

Kể từ năm 1975, Tháng Tư được dân tộc Việt Nam gọi là Tháng Tư Đen. Cũng kể từ niên đại đó, phóng viên ký giả người Pháp Olivier Todd gọi Tháng Tư là Cruel Avril, Tháng tư Tàn bạo. Riêng cá nhân kẻ viết những dòng này, cứ mỗi độ tháng tư trở về thì những vụ tuẫn tiết của tướng lãnh, sĩ quan, binh sĩ Quân lực Việt Nam Cộng Hoà cũng trở về; thì câu nguyền rủa của Henry Kissinger “Why don't these people die fast“ (Tại sao chúng không chết phứt cho rồi) cũng trở về; để rồi câu thơ mở đầu thi phẩm The Waste Land (Đất bỏ hoang) của T.S.Eliot, Giải thưởng Nobel Văn chương năm 1948, cũng trở về, cho dẫu rằng bài thơ không phải là bài thơ mang nội dung chính trị. Câu thơ của T.S.Eliot như sau : April is the cruellest month, Tháng tư là tháng tàn bạo nhất.

24.04.2017

__._,_.___

---

Posted by: "Patrick Willay" <pwillay@orange.fr>