ngày 28-07-2015 14:50
Phái đoàn Philippines trong phiên điều trần Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc La Haye (Den Haag) - DR
Ngay
từ khi Philippines khởi động vụ kiện đường lưỡi bò của Trung Quốc trên
Biển Đông trước Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc cách nay hai năm rưỡi,
Bắc Kinh luôn luôn tuyên bố không tham gia tranh tụng, cũng như không
chấp nhận phán quyết của tòa án. Tuy nhiên, theo một số chuyên gia, lập
trường cứng rắn được lập đi lập lại đó phản ánh mối quan ngại ngày càng
tăng trước khả năng tòa án trọng tài phán quyết bất lợi cho Trung Quốc.
Phải
nói là trong tháng Bảy 2015, vụ kiện Trung Quốc đã chuyển qua một giai
đoạn thiết yếu, với việc Toà án Trọng tài Thường trực tại La Haye (Hà
Lan) mở phiên điều trần đầu tiên, kéo dài một tuần lễ để nghe bên nguyên
đơn là Philippines trình bày lập luận của mình. Trung Quốc không tham
dự vì đã từ chối tham gia vụ kiện.
Tuy
nhiên, vào cuối phiên điều trần hôm 13/07/2015, Tòa án Thường trực đã
ra thông cáo xác định rằng mặc dù Trung Quốc từ chối tham gia tranh
tụng, nhưng Tòa án cho rằng các thông tin được Bắc Kinh công bố có hiệu
lực như một lời « biện hộ » cho quan điểm của Trung Quốc theo đó đơn
kiện của Philippines không nằm trong thẩm quyền xét xử của tòa án.
Trên
cơ sở đó, Tòa án cho biết sẽ sớm phán quyết về thẩm quyền thụ lý vụ
kiện của mình, và trong mọi trường hợp, không muộn hơn cuối năm 2015.
Thông
cáo trên đây của Tòa án La Haye đã khiến Trung Quốc hết sức tức tối.
Ngay hôm sau, một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã tái khẳng
định rằng : « Trung Quốc sẽ không bao giờ chấp nhận bất kỳ giải pháp áp đặt nào hay một cách xử lý do một bên thứ ba đơn phương ấn định ».
Bất
chấp các tuyên bố lập trường của Trung Quốc, ngày 21/07 vừa qua, trong
một phát biểu được đánh giá là rất quan trọng vì thể hiện thái độ can dự
tích cực của Mỹ vào hồ sơ Biển Đông, Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ đặc
trách châu Á Daniel Russel đã cho rằng nếu Tòa án La Haye tuyên bố có
thẩm quyền thụ lý vụ kiện của Philippines, rồi sau đó ra phán quyết về
vụ kiện, thì : « Cả Philippines lẫn Trung Quốc có nghĩa vụ tuân thủ tất cả các điều đã được quyết định… dù muốn hay không muốn ».
Tuyên
bố của ông Russel rõ ràng là đã làm cho Trung Quốc tức tối. Một phát
ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó đã tố cáo Mỹ hành xử như « một trọng tài đứng bên ngoài tòa án » và định hướng cho các thẩm phán.
Theo
ông Tần Gia Thông (Frank Ching), một nhà báo kỳ cựu tại Hồng Kông
chuyên theo dõi vấn đề Trung Quốc, thì các phản ứng trên đây là dấu hiệu
phản ánh thái độ quan ngại của Bắc Kinh trước các phán quyết của tòa
án.
Trước
hết, nếu tòa án cho rằng đường lưỡi bò mà Bắc Kinh dùng để khẳng định
chủ quyền trên hầu như toàn bộ Biển Đông không phù hợp với luật pháp
quốc tế, thì Trung Quốc sẽ bị đẩy vào một tình thế rất khó chịu.
Nếu
duy trì lập trường từng được nhắc đi nhắc lại là không tuân thủ phán
quyết, Bắc Kinh sẽ bị lên án là một kẻ coi thường luật pháp quốc tế.
Ngoài
ra, các nước khác, đặc biệt là Philippines và Việt Nam, sẽ có hậu thuẫn
pháp lý quốc tế để đẩy mạnh việc khai thác những khu vực được Tòa án
cho là thuộc vùng đặc quyền kinh tế của mình, bất chấp cái gọi là « chủ
quyền lịch sử » của Trung Quốc.
Và
nếu Bắc Kinh tìm cách sử dụng vũ lực để áp đặt yêu sách chủ quyền tại
Biển Đông, các nước khác, trong đó có Hoa Kỳ, sẽ được luật pháp bảo vệ
khi phản đối các hành động của Trung Quốc.
Và
đấy sẽ là trường hợp cho thấy rõ ý nghĩa quan trọng của tuyên bố của
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel ngày 21/07 khi ông xác định rằng
Hoa Kỳ « sẽ không trung lập khi nói đến việc
tôn trọng luật pháp quốc tế », và sẵn sàng « hành động mạnh mẽ khi việc
tuân thủ luật lệ được đặt ra ».
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen