Việc
quân đội Mỹ dự tính đưa máy bay và tàu Hải quân đến Biển Đông tuần tra
là thách thức lớn đối với hoạt động cải tạo các bãi đá Trung Quốc đang
tiến hành.
Tàu chiến và tàu sân bay thuộc Hạm đội 7 của Mỹ hoạt động tại Thái Bình Dương (Ảnh AP)
Theo Diplomat,
sự hiện diện của máy bay và tàu Hải quân Mỹ trong khu vực lãnh hải 12
hải lý mà Trung Quốc dự định thiết lập trên các bãi đá mà nước này đang
tiến hành cải tạo thành các đảo nhân tạo, có thể sẽ khiến những tuyên bố
mang tính “pháp lý” của Trung Quốc trở nên vô giá trị.
Trung Quốc gặp khó ngay từ quy định của UNCLOS
Mặc
dù vậy, nhiều chuyên gia cho rằng, chưa cần đến sự hiện diện của Mỹ tại
đây, thì theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS 1982),
những bãi đá mà Trung Quốc mà tiến hành cải tạo sẽ không giúp nước này
có thể tuyên bố chủ quyền trên biển tại đây.
Theo
khoản 8 Điều 60 của UNCLOS: “Các đảo nhân tạo và các công trình được
xây dựng trên đó sẽ không được công nhận là đảo thông thường. Các đảo
này sẽ không có vùng lãnh hải riêng của mình và sự hiện diện của các đảo
này sẽ không có vai trò gì với việc phân giới lãnh hải, vùng đặc quyền
kinh tế và thềm lục địa”.
Các
tàu và máy bay quân sự của Mỹ hoàn toàn có thể vận dụng điều khoản
trên. Theo đó, các tàu Hải quân của Mỹ sẽ được điều vào khu vực 12 hải
lý của một trong các bãi đá đó nhằm thể hiện rằng, Mỹ không công nhận
các bãi đá mà Trung Quốc cải tạo là các đảo để Trung Quốc có thể tuyên
bố chủ quyền và thiết lập lãnh hải 12 hải lý tại đó.
Điều
này được cho là sẽ gây khó cho Trung Quốc bởi nếu tuyên bố các tàu Hải
quân Mỹ vi phạm lãnh hải, nước này sẽ công nhiên công nhận mình có quyền
thiết lập lãnh hải 12 hải lý trên các bãi đá nói trên. Tuy nhiên, nếu
làm như vậy, trong mắt cộng đồng quốc tế, Trung Quốc rõ ràng đang bất
chấp luật pháp quốc tế.
Trong
trường hợp Trung Quốc chọn cách “im lặng”, điều đó có thể được hiểu
rằng Trung Quốc chấp thuận “nhún mình” trước thách thức trực tiếp từ
phía Mỹ về tính pháp lý liên quan đến hoạt động cải tạo các bãi đá của
mình.
Mỹ sẽ dồn ép Trung Quốc đến đâu?
Trong
khi đó, Mỹ sẽ tuyên bố, nước này đang tuân thủ luật pháp quốc tế và sẵn
sàng hành động chứ không chỉ nói suông và đẩy Bắc Kinh vào thế buộc
phải có những phản ứng đáp trả.
Dĩ
nhiên, nếu làm như vậy, Mỹ cũng gặp không ít khó khăn và phải chấp nhận
cả “rủi ro” nếu “lỡ” dồn ép Trung Quốc một cách quá đà.
Chính
vì vậy, Washington sẽ phải thận trọng để đảm bảo rằng, những tuyên bố
của phía Mỹ chỉ nhằm vào những bãi đá mà Trung Quốc đang cải tạo trái
phép và tránh những khu vực khác, nơi tính pháp lý của việc Trung Quốc
tuyên bố chủ quyền vẫn còn chưa rõ ràng.
Hình ảnh vệ tinh cho thấy hoạt động cải tạo bãi Vành Khăn của Trung Quốc (Ảnh AP)
Ngoài
ra, việc đưa tàu Hải quân Mỹ đến gần các bãi đá mà Trung Quốc đang cải
tạo có thể khiến hai nước nôn nóng đưa ra “những tính toán sai lầm”
khiến tàu và máy bay quân sự của hai nước có thể đụng độ nhau.
Các
chuyên gia cho rằng, dù sẵn sàng chấp nhận rủi ro này, Mỹ cũng “thừa
khôn ngoan” để hiểu rằng, hậu quả của việc hai bên va chạm với nhau là
“khôn lường”.
Trung Quốc chấp nhận phớt lờ luật pháp quốc tế?
Trên
thực tế, các máy bay quân đội Mỹ dù bay bên ngoài khu vực 12 hải lý tại
các bãi đá mà Trung Quốc tiến hành cải tạo, đã gây ra sự chú ý của giới
chức quân sự Trung Quốc và bị tố rằng, những máy bay này đang tiếp cận
vùng lãnh hải của Trung Quốc.
Không
những thế, phía Trung Quốc đã từng lên tiếng tuyên bố, sẵn sàng bảo vệ
chủ quyền của mình và cảnh báo các nước khác “đừng nên mạo hiểm hoặc có
những hành động khiêu khích với Trung Quốc”.
Ngoài
ra, Trung Quốc cũng có thể “phớt lờ” dự định của phía Mỹ và ra một
tuyên bố hết sức chung chung cáo buộc Mỹ gây bất ổn trên Biển Đông trong
khi vẫn cứ tiến hành các hoạt động cải tạo các bãi đá của mình.
Hơn
thế nữa, dù Trung Quốc không được thừa nhận về mặt pháp lý trong hoạt
động cải tạo rầm rộ các bãi đá của mình, nước này vẫn sẽ bất chấp luật
pháp quốc tế và đơn phương thay đổi hiện trạng trên Biển Đông nhằm phục
vụ cho lợi ích của nước này cũng như tăng cường sự hiện diện của quân
đội Trung Quốc tại đây.
Điều
này đã từng xảy ra trước đây, khi Trung Quốc tuyên bố không tham gia vụ
kiện do Philippines khởi xướng lên Tòa án Trọng tài Quốc tế ở La Hay,
Hà Lan với cáo buộc “đường 9 đoạn” mà Trung Quốc tuyên bố thiết lập trên
hầu khắp Biển Đông là vô giá trị
Tư
lệnh cấp cao thứ nhì của hải quân Mỹ yêu cầu Trung Quốc giải thích về
hoạt động cải tạo đất đá ở Biển Đông và đề nghị ủng hộ các nước Đông Nam
Á nếu họ chọn một lập trường thống nhất chống lại Bắc Kinh.
- Những vụ 'chạm trán' quân sự Mỹ - Trung / Mỹ: Nguy cơ quân sự hóa đảo nhân tạo của Trung Quốc gây bất ổn Biển Đông
Đô đốc Michelle Howard, Phó tư lệnh tác chiến của hải quân Mỹ. Ảnh: Defensenews
|
"Tôi
nghĩ bây giờ, đã đến lúc Trung Quốc nói việc cải tạo đất nghĩa là gì",
Đô đốc Michelle Howard, Phó tư lệnh tác chiến của hải quân Mỹ, hôm qua
nói trong một cuộc phỏng vấn. "Theo quan điểm của tôi, chẳng ai nói họ
đang xây khu nghỉ dưỡng ở đó cả, vì vậy ai đó cần giải thích họ đang
dựng cái gì ở đó", bà cho biết.
Nữ
đô đốc hôm qua trình bày quan điểm về các vấn đề an ninh hàng hải khu
vực, tại Triển lãm Phòng vệ Biển Quốc tế (IMDEX) được tổ chức ở
Singapore.
Bà
Howard cũng cho hay Mỹ sẽ sát cánh cùng các nước thuộc Hiệp hội các
quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nếu 10 nước thành viên quyết định phối hợp
cùng nhau để làm việc với Trung Quốc. "Nếu các nước ASEAN quyết định là
sẽ đoàn kết và làm điều gì đó để thể hiện mục đích chung của họ, chúng
tôi sẽ ủng hộ điều đó", bà Howard nói.
Các Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Trung Quốc chưa có bình luận về tuyên bố của Đô đốc Howard.
Theo
ước tính của Mỹ, Trung Quốc năm nay bồi đắp thêm hơn 800 ha đối với các
bãi đá mà nước này chiếm giữ trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt
Nam. Washington đang cân nhắc triển khai máy bay hoặc tàu quân sự đến
gần các khu vực này, một động thái Bắc Kinh giận dữ. Mỹ tuyên bố không
đứng về bên nào trong tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông, nhưng có lợi ích
trong việc duy trì tự do đi lại ở khu vực.
Trọng Giáp (Theo Wall Street Journal
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen