Diễn văn của Michelle Obama tại ĐH Bắc Kinh 

Michelle Obama (Trà Mi lược dịch)

Vì lúc nào cũng thế, chúng ta đã thấy rằng đất nước mạnh hơn và thịnh vượng hơn khi tất cả công dân đều có thể có tiếng nói và có ý kiến.

Diễn văn của Michelle Obama tại Trung tâm Stanford, Đại học Bắc Kinh

Cảm ơn các bạn. Vâng, ni-hao. cảm ơn bạn rất nhiều vì đã cho tôi một niềm vui và vinh dự khi được đến đây với tất cả các bạn ở trường đại học lớn này.

Bây giờ, trước khi bắt đầu, thay mặt cho bản thân và chồng tôi, tôi chỉ muốn nói rất ngắn gọn về chuyến bay 370 của Malaysia Airlines. Như chồng tôi đã nói, Mỹ đang cố gắng hết sức góp tay hỗ trợ việc tìm kiếm. Và xin biết rằng chúng tôi đang cầu nghĩ đến nguyện cho tất cả gia đình và những người thân yêu của những người trên chuyến bay này vào thời điểm rất khó khăn này.

Bây giờ tôi muốn bắt đầu bằng cách ghi nhận sự có mặt của Đại sứ mới của chúng tôi tại Trung Quốc, Đại sứ Baucus, Chủ tịch Wang, Chủ tịch Zhu; Phó Chủ tịch Li, Giám đốc Cueller; Giáo sư Oi, và Trung tâm Stanford; Chủ tịch Sexton từ Đại học New York, là một chương trình du học nước ngoài xuất sắc ở Thượng Hải, và John Thornton, Giám đốc Chương trình Lãnh đạo Toàn cầu tại Đại học Thanh Hoa. Cảm ơn tất cả các bạn đã tham gia với chúng tôi.

Nhưng hơn hết, tôi muốn cảm ơn tất cả các sinh viên đang có mặt ở đây ngày hôm nay. Và tôi đặc biệt muốn cảm ơn Eric Schaefer và Zhu Xuanhao đã giới thiệu đặc biệt bằng tiếng Anh và Trung Quốc. Đó là một biểu tượng hùng mạnh của tất cả những gì mà tôi muốn nói chuyện với bạn ngày hôm nay.

Bằng việc học ngôn ngữ của nhau, biểu hiển sự tò mò và tôn trọng văn hóa của nhau, chính ông Schafer và bà Zhu và tất cả các bạn đang xây dựng cây cầu của sự hiểu biết đó sẽ dẫn đến nhiều điều tốt hơn nữa. Và tôi đến đây ngày hôm nay vì tôi biết rằng tương lai của chúng ta phụ thuộc vào những kết nối như thế này trong giới trẻ như các bạn trên toàn thế giới.

Đó là lý do tại sao khi chồng tôi và tôi đi du lịch ở nước ngoài, chúng tôi không chỉ viếng thăm cung điện, nghị viện và gặp gỡ với người đứng đầu nhà nước. Chúng tôi cũng đến những trường học như thế này để gặp gỡ với sinh viên như các bạn, bởi vì chúng tôi tin rằng mối quan hệ giữa các quốc gia không chỉ là về mối quan hệ giữa các chính phủ hoặc các nhà lãnh đạo – mà nó là mối quan hệ giữa con người, đặc biệt là những người trẻ. Vì vậy, chúng tôi xem các chương trình du học nước ngoài không chỉ là một cơ hội giáo dục cho sinh viên, mà còn là một phần quan trọng của chính sách đối ngoại của Mỹ.

Thông qua sự kỳ diệu của công nghệ hiện đại, thế giới của chúng tôi đang kết nối nhiều hơn bao giờ hết. Ý tưởng có thể vượt qua đại dương bằng một nút bấm. Các công ty có thể kinh doanh và cạnh tranh với tất cả các công ty khác trên toàn cầu. Và chúng ta có thể gởi text, email, Skype với người dân ở khắp mọi lục địa.

Vì vậy, du học nước ngoài không chỉ là một cách thú vị để đi qua một học kỳ, nó nhanh chóng trở thành chìa khóa để thành công trong nền kinh tế toàn cầu của chúng ta. Bởi vì để tiến thân ở thị trường lao động ngày nay không chỉ cần có điểm cao ở trường, dù đó là điều quan trọng. Nó cũng còn là việc có kinh nghiệm thực tế với thế giới bên ngoài biên giới của bạn – kinh nghiệm với các ngôn ngữ, văn hóa và xã hội rất khác với những gì của riêng các bạn. Hoặc, như thành ngữ Trung Quốc có câu: “Đi du lịch vạn dặm tốt hơn là đọc vạn cuốn sách.”

Nhưng chúng ta cần hiểu rõ, du học nước ngoài không chỉ để cải thiện tương lai của riêng bạn. Nó còn góp phần định hình tương lai của đất nước của các bạn và của cả thế giới mà tất cả chúng ta cùng chia sẻ. Vì khi nói đến những thách thức của thời đại chúng ta – dù đó là sự biến đổi khí hậu hoặc những cơ hội kinh tế hoặc việc lan tràn vũ khí hạt nhân – đây là những thử thách chung của thế giới. Và không một quốc gia có thể đối đầu một mình với chúng. Cách duy nhất phía trước là cùng.

Vì vậy việc sống và học tập ở nước của nhau rất quan trọng, cho những người trẻ như các bạn, vì đó là cách các bạn phát triển thói quen hợp tác. Các bạn làm điều đó bằng cách sống trong một nền văn hóa của những người khác, bằng cách học hỏi những câu chuyện của nhau, bằng cách bỏ qua những định kiến ​​và quan niệm sai lầm rằng đã thường xuyên chia rẽ chúng ta.

Du học khiến các bạn hiểu rằng tất cả chúng ta chia sẻ với nhau rất nhiều. Các bạn sẽ nhận ra rằng tất cả chúng ta có lợi trong sự thành công của nhau – phương pháp trị bệnh tìm được ở Bắc Kinh có thể cứu sống người ở Mỹ, các công nghệ năng lượng sạch từ thung lũng Silicon ở California có thể cải thiện môi trường ở Trung Quốc, kiến trúc của một ngôi đền cổ ở Tây An có thể gây cảm hứng cho việc thiết kế các tòa nhà mới ở Dallas hoặc Detroit.

Và khi những kết nối các bạn có với những người bạn cùng lớp hoặc cùng phaofng thí nghiệm có thể nở hoa, đơm trái nhiều hơn nữa. Đó là những gì đã xảy ra khi Abigail Coplin trở thành một một du học sinh Mỹ trong chương trình Fulbright theo học tại Đại học Bắc Kinh ở đây. Bà và bạn của bà đã cùng xuất bản những luận văn trong các tạp chí khoa học hàng đầu, và họ đã xây dựng quan hệ đối tác nghiên cứu kéo dài lâu sau khi trở về quê hương của họ. Và Giáo sư Niu Ke của Đại học Bắc Kinh là một du học sinh trong chương trình Fulbright ở Mỹ năm ngoái, và ông đã nói – và đây là một trích dẫn lời ông – ông nói, “Những kinh nghiệm đáng nhớ nhất là với những người với những người bạn Mỹ của tôi.”

Các quan hệ lâu dài đại diện cho các giá trị thực sự của việc đi hộc ở nước ngoài. Và tôi vui mừng thấy càng nhiều sinh viên đang được cơ hội này. Như bạn đã nghe nói, Trung Quốc hiện đang là điểm đến phổ biến thứ năm của du học sinh Mỹ, và ngày hôm nay, số sinh viên trao đổi cao nhất tại Mỹ là sinh viên Trung Quốc.

Nhưng vẫn còn, quá nhiều sinh viên khác không bao giờ có cơ hội này, và một số có cơ hội còn đang do dự có nên đi hay ở. Họ có thể cảm thấy như việc du học chỉ dành cho những sinh viên giàu có hoặc sinh viên của một thiểu số trường đại học. Hoặc họ có thể tự nghĩ, nghe có vẻ hay đấy nhưng làm nó sẽ hữu ích trong cuộc sống của tôi thế nào? Và tin tôi đi, tôi hiểu những tại sao những người trẻ có suy nghĩ như thế bởi vì chính tôi đã cảm thấy như vậy khi tôi còn học đại học.

Tôi xuất thân từ một gia đình giới lao động, và không bao giờ tôi nghĩ đến việc tôi đi học nước ngoài – không bao giờ. Cha mẹ tôi đã không có cơ hội đi học đại học, vì vậy tôi đã tập trung vào việc vào một trường đại học, học lấy bằng để tôi có thể có được việc làm tốt để nuôi thân và phụ giúp gia đình tôi. Và tôi biết có rất nhiều người trẻ như tôi đang vất vả để có đủ khả năng theo một học kỳ, thì việc trả tiền vé máy bay hoặc chi phí sinh hoạt ở cách nửa vòng trái đất là điều không thể được. Và đó là điều không thể chấp nhận được, bởi vì du học không chỉ dành cho những sinh viên có gốc gác nào đó.

Hy vọng của chúng tôi là xây dựng mối quan hệ giữa con người thuộc mọi chủng tộc và mọi tầng lớp kinh tế xã hội, vì chính sự đa dạng đó sẽ thực sự sẽ thay đổi bộ mặt của các mối quan hệ giữa chúng ta. Vì vậy, chúng tôi tin rằng sự đa nguyên sẽ làm cho đất nước của chúng ta sinh động và mạnh mẽ. Và chương trình du học ở nước ngoài của chúng tôi cần phản ảnh tinh thần thực sự của nước Mỹ với thế giới.

Và đó là lý do tại sao khi chồng tôi đến thăm Trung Quốc năm 2009, ông đã công bố “sáng kiến ​​100.000” để tăng số lượng và sự đa dạng của sinh viên Mỹ du học tại Trung Quốc. Và năm nay, kỷ niệm 35 năm bình thường hóa mối quan hệ giữa hai nước chúng ta, chính phủ Mỹ thực sự đã hỗ trợ nhiều sinh viên Mỹ du học tại Trung Quốc hơn bất cứ quốc gia nào khác trên thế giới.

Chúng tôi đang gửi học sinh trung học, sinh viên đại học và hậu đại học đến đây để học tiếng Trung Quốc. Chúng tôi mời giáo chức từ Trung Quốc để dạy tiếng Phổ thông trong các trường học Mỹ. Chúng tôi cung cấp miễn phí tư vấn trực tuyến cho sinh viên ở Trung Quốc, những người muốn du học tại Mỹ và chương trình Fulbright Mỹ-Trung đang phát triển mạnh mẽ với hơn 3.000
cựu sinh viên.

Và giới tư nhân cũng đang góp phần tốt. Ví dụ, Steve Schwarzman, người đứng đầu một công ty Mỹ tên Blackstone, đang tài trợ cho một chương trình mới tại Đại học Thanh Hoa phỏng theo chương trình học bổng Rhodes. Và ngày nay, sinh viên từ tất cả mọi tầng lớp đang đến học tại Trung Quốc.

Một ví dụ; Royale Nicholson một người ở Cleveland, Ohio. Cô theo học chương trình của Đại học New York tại Thượng Hải. Như tôi, Royale là một sinh viên đại học thế hệ đầu tiên. Và mẹ cô đã làm hai việc toàn thời gian trong khi cha cô làm việc đêm để hỗ trợ gia đình của họ. Và Royale cho biết kinh nghiệm của cô tại Thượng Hải – và đây là trích dẫn lời nói của cô – cô nói, “Thành phố này đầy sự kiên trì và gây cảm hứng cho tôi thực hiện tất cả những gì tôi có thể.” Và chúc mừng sinh nhật, Royale. Hôm qua là sinh nhật của cô.

Và còn chuyện của Philmon Haile ở Đại học Washington, cả gia đình ông là những người Eritrea tị nạn đến Mỹ từ khi ông còn nhỏ. Về kinh nghiệm học tập của mình ở Trung Quốc, ông nói, “Học ở nước ngoài là một môi trường tốt dderr phát triển sự trao đổi giữa người-với-người vì chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên mới của nền ngoại giao công dân.”

“Một kỷ nguyên mới của nền ngoại giao công dân.” Tôi đã không thể nói hay hơn thế, vì đó thực sự là những gì tôi đang nói. Tôi đang nói đến việc những người dân bình thường tiếp cận với thế giới. Và như tôi luôn luôn nói với những người trẻ tuổi ở Mỹ, bạn không cần phải lên máy bay mới có thể là một nhà ngoại giao công dân. Tôi nói với họ rằng nếu bạn có Internet tại nhà, trường học hoặc thư viện, chỉ trong vài giây bạn có thể đến được bất cứ nơi nào trên thế giới và gặp gỡ những người ở mọi châu lục.

Và đó là lý do tại sao tôi viết blog du lịch hàng ngày với video và hình ảnh về kinh nghiệm của tôi ở đây tại Trung Quốc, vì tôi muốn những người trẻ ở Mỹ là một phần của chuyến viếng thăm này. Và đó là thực sự sức mạnh của công nghệ – nó đã mở ra cả một thế giới để chúng ta tiếp xúc với mọi ý tưởng và sáng kiến mà chúng ta không bao giờ có thể tưởng tượng đến.

Và đó là lý do tại sao việc tự do thông tin và trao đổi ý tưởng trên Internet và bằng các phương tiện truyền thông là điều rất quan trọng, vì đó là cách chúng ta khám phá sự thật. Đó là cách chúng ta tìm hiểu những gì thực sự đang xảy ra trong cộng đồng của chúng ta và đất nước của chúng ta và thế giới của chúng ta. Và đó là cách chúng ta quyết định giá trị và ý tưởng nào mà chúng ta nghĩ là tốt nhất – bằng cách đặt vấn đề và tranh luận rốt ráo, bằng cách lắng nghe tất cả mọi bên của một cuộc tranh cãi, và bằng cách tự mình đánh giá.

Michelle Obama nói chuyện về giáo dục tại Peking University ở Beijing, Tủng Quốc, March 22, 2014. Nguồn: Official White House Photo by Amanda Lucidon.

Và tin tôi đi, tôi biết điều này có thể là một quá trình lộn xộn và bực bội. Chồng tôi và tôi hàng ngày nhận rất nhiều câu hỏi và những lời chỉ trích từ giới truyền thông và từ đồng bào của chúng tôi. Và đó không phải là điều lúc nào cũng dễ dàng, nhưng chúng tôi sẽ không đổi nó với bất cứ cái gì trên thế giới. Vì lúc nào cũng thế, chúng ta đã thấy rằng đất nước mạnh hơn và thịnh vượng hơn khi tất cả công dân đều có thể có tiếng nói và có ý kiến.

Và như chồng tôi đã nói, chúng tôi tôn trọng tính đặc tù của mọi nền văn hóa và các xã hội khác, nhưng khi nói đến việc tự do bày tỏ quan điểm, tự do tín ngưỡng và tự do tiếp cận với thông tin, chúng tôi tin rằng đó là các quyền phổ quát – đó là những quyền phổ dụng là những quyền của tất cả mỗi con người trên hành tinh này. Chúng tôi tin rằng tất cả mọi người xứng đáng được cơ hội phát triển tiềm năng cao nhất của họ như là tôi đã có thể làm tại Hoa Kỳ.

Và khi các bạn tìm hiểu văn hóa mới và kết bạn mới trong thời gian của các bạn ở đây tại Trung Quốc và ở Hoa Kỳ, tất cả các bạn là hiện thân đang sống,đang thở của những giá trị ấy. Vì vậy, tôi bảo đảm với các bạn rằng du học ở nước ngoài, các bạn không chỉ thay đổi cuộc sống của riêng bạn, các bạn đang thay đổi cuộc sống của tất cả mọi người các bạn gặp.

Và như Tổng thống Mỹ John F. Kennedy đã từng nói về sinh viên nước ngoài du học tại Mỹ, ông nói: “Tôi nghĩ rằng họ dạy nhiều hơn là học.” Và điều đó cũng đúng với giới trẻ người Mỹ đi du học. Tất cả các bạn là những khuôn mặt tốt nhất của Mỹ và của Trung Quốc đối với thế giới – Các bạn thực sự là như thế.

Mỗi ngày, bạn cho thế giới thấy năng lượng, sự sáng tạo, sự lạc quan, và niềm tin vững chắc trong tương lai quốc gia của các bạn. Và mỗi ngày, các bạn nhắc nhở chúng ta – và đặc biệt là tôi – là chúng ta có thể đạt được kết quả vô cùng nếu chúng ta vươn qua biên giới, và tìm hiểu để thấy mình trong những con người khác, và cùng đối đầu với những thách thức chung bằng những quyết tâm chung.

Vì vậy, tôi hy vọng tất cả các bạn sẽ tiếp tục tìm kiếm kinh nghiệm loại này. Và tôi hy vọng các bạn sẽ tiếp tục giảng dạy cho nhau, và học hỏi lẫn nhau, và xây dựng tình bạn keo sơn sẽ làm phong phú cuộc sống của các bạn và làm phong phú thế giới của chúng ta trong nhiều thập niên sắp tới.

Các bạn có quá nhiều để cho, và tôi nóng lòng muốn thấy tất cả những gì các bạn sẽ cùng nhau đạt được trong những năm sắp tới.

Cảm ơn bạn rất nhiều. Xie Xie.

__._,_.___